Yükseköğretimde öğrenci harcama ve maliyetleri: Bülent Ecevit Üniversitesi örneği

Abstract

İkinci Dünya Savaşı sonrasında başta gelişmekte olan ve gelişmiş ülkeler olmak üzere tüm dünyada yükseköğretime olan talep katlanarak artmıştır. Bu talep artışının sonucunda yükseköğretim gelişmiş ülkelerden başlayarak elitist niteliğini kaybetmeye ve kitleselleşmeye başlamıştır. Bu kitleselleşme sürecinin iki önemli sonucu olmuştur. Bunlardan birincisi, yükseköğretim arzını arttırmak için yeni yükseköğretim kurum sayısında geçmiş dönemlerle kıyaslanamayacak ölçüde yaşanan artış, diğeri ise artan öğrenci ve kurum sayısı karşısında yükseköğretim için devlet tarafından ayrılan kaynak miktarındaki artıştır. Türkiye'de bu sürece benzer şekilde yükseköğretim hizmetine verilen önem, giderek artış göstermektedir. Bu durumun en somut kanıtları; devlet üniversitelerine ayrılan bütçe ödenekleri, üniversite sayısındaki artış, öğretim üyesi sayısındaki artış, öğrenci sayısındaki artış ve eğitim programlarında yaşanan çeşitlilik olarak gösterilebilir. Bu çalışmanın amacı; yükseköğrenim hizmetleri hakkında bilgi vermek, yükseköğretimin finansman ve maliyetine değinmek, aynı zamanda Bülent Ecevit Üniversitesinde öğrenim gören ikinci öğretim öğrencilerinin hazırlık harcaması, kişisel harcama, bireysel öğrenci maliyeti, kamusal maliyeti ve toplam maliyetine ulaşmaktır. Birinci bölümde, yükseköğretim hizmetlerinin kapsamı hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde, yükseköğretimin finansmanı ve maliyeti konularına değinilmiştir. Son bölümde ise Bülent Ecevit Üniversitesinde ikinci öğretim öğrencilerine yönelik olarak yapılan anket çalışması kapsamında fakülte ve sınıf bazında öğrencilerin hazırlık harcamaları, kişisel harcamalar, bireysel öğrenci maliyeti, kamusal maliyet ve toplam maliyetleri analiz edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Bireysel Harcama, Kamusal Maliyet, Öğrenci Maliyeti, Kamu Harcaması, Yarı Kamusal Mal, Hipotez Testleri.

After the Second World War demand for the higher education has increased sharply in all over the World especially in developed and developing countries. As a result of the increase in demand, beginning from the developed countries, higher education has lost its elitist manner and started to become common. There has been two vital outcome of this massification. First the drastic increase of the number of higher education intitutions beyond compare to past, and the second is the increase of the budget allocated to higher education by the state in parallel to the increase in the number of higher education institutions. In Turkey, in a smilar vein, the importance given to higher education has been stepped up. The most concrete evidences of this situation are; budget allocated to state universities, increse in the number of universities, increase in the number of academic staff and student and variety of educational fields. The aim of this study is to give information about higher education services, mention cost and finance of higher education and at the same time to reach prep school and personal expenditures, individual student cost, public cost and total cost of the students studying at the evening (second) education at Bulent Ecevit University. In the first part, information about the scope of higher education services has been given and in the latter part, finance and cost of the higher education has been evaluated. In the last part, prep school and personal expenditures, individual student cost, public and total cost on the basis of faculty and class have been analysed with the questionnaire applied to BEU students studying at evening education at Bulent Ecevit University.Anahtar Kelimeler: Individual Expenditure, Public Cost, Student Cost, PublicExpenditure, Semi Public Good, Hypothesis Test.