Ticari patates tohum partilerinde, spongospora subterranea`nın neden olduğu tozlu uyuz hastalığının yaygınlığı, yakalanma oranı ve hastalık şiddetinin belirlenmesi ve etmenin morfolojik ve moleküler teşhisi

Abstract

Bu çalışma, bazı patates çeşitlerinde `Tozlu Uyuz (Spongospora subterranea) Hastalığının` yakalanma oranını, hastalık şiddetini ve yaygınlık oranını incelenmek amacıyla ele alınmıştır. Bu amaçla araştırma enstitülerinden ve ticari tohum şirketlerinden 67 çeşide (Agata, Agria, Alegria, Alonso, Amarin, Amora, Aurea, Banba, Blondine, Bohemia, Borwina, Brooke, Carrera, Casablanca, Chalenger, Concordia, Electra, Endeavour, Estrella, Fasan, Fatih, Florice, Galata, Granola, Hermes, Innovator, Jelle, Jelly, Lady Claire, Lady Olympia, Lady Rosetta, Lady Amarilla, Lady Anna, Laura, Lovisana, Madeleine, Marabel, Marfona, Melody, Menger, Musica, Nahita, Nam, Natascha, Nectar, Onaran, Opal, Orchestra, Pomqueen, Provento, Royal, Russet Burbank, Soprano, Safrane, Sagitta, Sante, Savanna, Sifra, Slaney, Soleia, Soraya, Surya, Taurus, Ünlenen, Van Gogh, WR-808, Zorba) ait 107 patates örneği temin edilmiştir. Patates çeşitleri önce morfolojik olarak incelenmiş ve ardından stero mikroskopla bakılarak, yumrudaki lezyon dağılımı derecesine göre ıskala oluşturulmuştur. Hastalığa yakalanma oranları yüksek oranda tespit edilen çeşitler; Laura ve Galata (% 96), Estrella (% 88) olarak belirlenmiştir. Yaygınlık oranları yüksek oranda tespit edilen çeşitler; Laura, Galata ve Estrella (% 100) olarak en yüksek oranda gözlemlenmiştir. Hastalık şiddeti yüksek oranda tespit edilen çeşitler; Laura (% 57.6), Galata (% 48), Estrella (% 43.2) olarak tespit edilmiştir. Hastalığa yakalanma oranları düşük oranda tespit edilen çeşitler; Safrane (% 4), İnnovator ve Provento (% 4.3) olarak belirlenmiştir. Hastalık şiddeti düşük oranda tespit edilen çeşitler; İnnovator (% 0.9), Provento ve Lady Anna (% 1.7) olarak belirlenmiştir. Yaygınlık oranları; İnnovator, Provento, Safrane (% 100) olarak tespit edilmiştir. Endeavour, Musica, Ünlenen çeşitlerinde ise hastalığın hiç saptanmadığı belirlenmiştir. Ayrıca S. subterranea'nın dinlenme sporlarını görüntüleyebilmek için lezyonlu bölgeden alınan doku, methylene blue ve safranin boyaları ile boyanarak morfolojik tanımlaması yapılmıştır. Etmenin moleküler karakterizasyonu için, türe spesifik PCR ve DNA dizi analizleri gerçekleştirilmiştir.

This study was conducted to investigate the rate of catching, severity and prevalence of `powdery scabies (Spongospora subterranea)`in some potato varieties. For this purpose, 107 seed lots belonging to 67 potato varieties (Agata, Agria, Alegria, Alonso, Amarin, Amora, Aurea, Banba, Blondine, Bohemia, Borwina, Brooke, Carrera, Casablanca, Chalenger, Concordia, Electra, Endeavor, Estrella, Fasan Lady Rosetta, Lady Amarilla, Lady Anna, Laura, Lovisana, Madeleine, Marabel, Marfona, Melody, Menger, Musica, Nahita, Jerry, Lady Claire, Fatih, Florice, Galata, Granola, Hermes, Innovator, Nam, Natascha, Nectar, Onaran, Opal, Orchestra, Pomqueen, Provento, Royal, Russet Burbank, Soprano, Safrane, Sagitta, Sante, Savanna, Sifra, Slaney, Soleia, Soraya, Surya, Taurus, Ünlenen, Van Gogh, WR- 808, Zorba) obtained from research institutes and commercial seed companies. Potato varieties were firstly examined morphologically and then examined by a stero microscope and scored according to the degree of distribution of the malignant lesion. Some varieties detected at high rates of disease incidence; Laura and Galata were found to be (96 %), Estrella (88 %). The varieties where prevalence rates are high; Laura, Galata, Estrella were determined as (100 %). Some potato varieties in which disease severity is high; Laura was (57.6 %), Galata (48 %), Estrella (43.2 %). The varieties in which the rate of disease incidence is low; Safrane (4 %), Innovator and Provento (4.3 %). The varieties detected in low disease severity; Innovator (0.9 %), Provento and Lady Anna (1.7 %). Prevalence rates for Innovator, Provento, Safrane varieties were found to be (100 %). The disease have not been detected on Endeavor, Musica and Ünlenen varieties. S. subterranea was morphologically characterized by tissue staining method with methylene blue and saffron dyes from the lesioned area to display resting spores. Species-spesific PCR and DNA sequence analysis were performed for molecular characterization of the pathogen.