Partikül madde (PM10) konsantrasyonundaki değişimin GNSS zenit troposferik gecikmesine etkisinin araştırılması

Abstract

Hava kirliliği, insan sağlığı ve çevreye olan olumsuz etkilerinin yanı sıra bulunduğu yerde görüş mesafesini de bir hayli düşürmektedir. Bunun sebebi kirliliğe sebep olan gazların ve partikül maddelerin ışığı saçması ve absorblamasıdır. Daha önce yapılan çalışmalarda troposferde bulunan su buharının GNSS ölçümlerinde troposferik zenit gecikmesine sebep olduğu ortaya çıkarılmıştır. Bu çıkarımlar yapılırken troposferik gecikme modelleri geliştirilmiş kullanılmıştır. Bu çalışmada ise Zonguldak ili Merkez ilçesinde bulunan ve devamlı ölçüm yapan Tusaga-Aktif ağına dahil ZONG GNSS alıcısından elde edilen veriler kullanılarak daha önceden geliştirilmiş olan ve doğruluğu en yüksek model olduğu kabul edilen VMF1 izdüşüm fonksiyonunu kullanılarak GIPSY-OASIS II ve GAMIT/GlobK yazılımları ile değerlendirilmiştir. Ortaya çıkan değerler yazılımlar açısından ayrı ayrı ve karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nden alınanan meteorolojik parametreler ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'ndan alınan hava kirliliği değerleri analiz edilerek, elde edilen zenit gecikmesi değerleri karşılaştırılmıştır. Birbirini takip eden ve aynı meteorolojik koşullar altında farklı PM10 miktarına sahip günlere ait ıslak zenit gecikmeleri incelendiğinde 2-4 cm aralığında farklılıklar gözlenmiştir.

Air pollution, affects human health and the environment negatively, as well as lowers the visibility distance considerably lowered. The reason is that the pollutant gases and particulate matter scatter and absorb light. Previous studies have shown that the water vapor in the troposphere is responsible for the tropospheric zenith delay in GNSS measurements. When these inferences were made, tropospheric delay models were developed. In this study, data obtained from the ZONG GNSS receiver included in the Tusaga-Aktif network in the central district of Zonguldak province and processed with GIPSY-OASIS II and GAMIT / GlobK software using the VMF1 projection function, which is developed previously and considered to be the highest corrected model. The resulting values were examined separately and comparatively in terms of software. The meteorological parameters obtained from the Turkish State Meteorological Service and the air pollution values obtained from the Ministry of Environment and Urbanization were analyzed and the obtained zenith delay values were compared. When wet zenith delays of different days with different amounts of PM10 were examined in succession and under the same meteorological conditions, differences in the range of 20-40 mm were observed.