Türk tarihinde İbn-i Sînâ destânları ve Derviş Hasan Medhî`nin Dâstân-ı Ebû Ali Sînâ ve Ebu`l-Hâris adlı eserinin transkripsiyon ve tahlili

Abstract

İbn-i Sînâ, Türk-İslam dünyasının yetiştirdiği en önemli şahsiyetlerden birisidir. Ünlü bilginin hayatı hakkında biraz araştırma yapıldığında karşılaşılan şahıs, hemen bütün ilim dallarında söz sahibi olmuş ve bu dallarda eserler ortaya koymuştur. Bu yargıyı destekleyen en önemli unsur, İbn-i Sînâ?nın bir eserinin yüzyıllarca Batı üniversitelerinde ders kitabı olarak okutulmasıdır.Bu çalışmada öncelikle ünlü bilginin hayatı ile ilgili bilgiler verilmiş, bu konuyu daha iyi pekiştirmek için Cumhuriyet öncesi döneminde İbn-i Sînâ?nın hayatını anlatan bir eserde çalışmaya dahil edilmiştir. Yine ünlü bilginin eserleri hakkında bilgiler verilmiş, eğitim hayatından bahsedilmiş, milliyeti ve mezhebi hususundan söz edilmiştir. Daha sonra Derviş Hasan Medhî?nin İbn-i Sînâ ile ilgili hikâyeler ihtiva eden Osmanlıca eserinin transkripsiyonu kaleme alınmıştır. Bu hikâyeler her ne kadar gerçek uygun olmasa da İbn-i Sînâ?nın bilim tarihindeki önemi ve Türk toplumu nezdindeki yerini göstermesi açısından önemlidir.Anahtar Kelimeler: ?bn-i Sînâ, Dervi? Hasan Medhî.

İbn Sina, or by his Latinized name Avicenna, is one of the most important personalities the Turk-Islam World has produced. It will be apparent to one who does a little research on his biography that he has been an authority in almost all branches of sciences and wrote plenty of treaties in a wide range of subjects. Mentioning one of his treaties that has been used as a textbook in western universities for hundreds of years, as an example, would prove this judgement significantly.In this study, some information about his life, his works, his academic life and his religion and nationality have been given primarily and a study that has been carried out in pre-Republican period has also been included to it. And, additionally, the transcription of Derviş Hasan's book written in old Turkish, which consists of several tales and stories about Avicena has been indited. Although the stories may have no factual basis it is significant in terms of expressing his great role in the history of science and his social status among the Turkic nations.Keywords: Avicenna, Dervi? Hasan Medhî.