Dermatoloji polikliniklerine başvuran kronik kaşıntılı hastalarda stres düzeyi ve stresle baş etme yöntemleri

Abstract

DERMATOLOJİ POLİKLİNİKLERİNE BAŞVURAN KRONİK KAŞINTILI HASTALARDA STRES DÜZEYİ VE STRESLE BAŞ ETME YÖNTEMLERİBu araştırma, kronik kaşıntısı olan bireylerin yaşadıkları stres düzeyi ve stresle baş etme yöntemlerini değerlendirmek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır.Araştırma, 22.02.2016-15.07.2016 tarihleri arasında Yozgat Bozok Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi, Yozgat Devlet Hastanesi ve Sorgun Devlet Hastanesi'nde yer alan dermatoloji polikliniklerine kaşıntı şikayeti ile başvuran hastalarla gerçekleştirilmiştir (n:125). Veriler hasta tanıtım formu, Görsel Kıyaslama Ölçeği (GKÖ), Algılanan Stres Ölçeği (ASÖ) ve Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği (SBÇTÖ) ile elde edilmiştir. Verilerin analizinde bağımsız gruplarda t testi, One-way Anova Analizi, Kruskall-Wallis Analizi ve Pearson Korelasyon katsayısı kullanılmıştır.Araştırmada, hastaların ASÖ puan ortalaması 29.71±7.22 olup orta derecede stres yaşadıkları, kadınların erkeklere göre ASÖ puanlarının yüksek olduğu ve ASÖ puanı arttıkça boyun eğici yaklaşım puanı da artmaktadır (p<0.05). Ayrıca, ASÖ puanı şiddetli (7 ve üzeri) kaşıntı yaşayanlarda daha yüksek olduğu bulunmuştur (p˂0.05). SBÇTÖ alt boyutlarında; erkeklerin kendine güvenli yaklaşım puanlarının kadınlara göre yüksek olduğu, kadınların ise boyun eğici yaklaşım puanlarının erkeklere göre daha yüksek olduğu saptanmıştır (p<0.05). Sürekli kaşıntı yaşayan bireylerin iyimser yaklaşım puanı anlamlı olarak daha yüksektir (p˂0.05). Akşam saatlerinde kaşıntı yaşayan hastaların sosyal destek arama puanı diğer gruplara göre daha yüksek olduğu saptanmıştır (p˂0.05) Hastalık süresi arttıkça sosyal destek arama puanı azalmaktadır (p<0.05).Sonuç olarak; kaşıntı şikayeti ile dermatoloji polikliniklerine başvuran hastaların algılan stres düzeyinin `orta derece` ve stresle baş etmede pasif baş etme yöntemlerini kullandıkları belirlenmiştir. Kadın hastaların algıladıkları stresin erkeklere göre daha yüksek olduğu, stresle başa çıkma tarzı olarak duygulara yönelik/pasif tarzı kullandıkları, erkeklerin ise probleme yönelik/aktif tarzı kullandıkları görülmüştür. Kaşıntının süresi, şiddeti ve şekli, kaşıntının yoğun yaşandığı zaman ve kaşıntı için kullanılan ilaç ile stres algısı ve stresle başa çıkma tarzları arasında anlamlı bir ilişki olduğu saptanmış olup, risk grubunda olan hastalara stresle baş etmede aktif tarzların benimsenmesi için eğitimlerin vedanışmanlıkların verilmesi önerilebilir.Anahtar Kelimeler: Kaşıntı, Stres, Stresle Başa Çıkma, Hemşirelik

This study was conducted descriptively to evaluate the stress levels and coping methods with stress in patients with chronic itching problem who applied to dermatology outpatient clinics.The study was carried out with patients who applied todermatology outpatient clinicsat Yozgat Bozok University Research and Application Hospital, Yozgat State Hospital and Sorgun State Hospital with chronic itching complaint between the dates of 22.02.2016-15.07.2016 (n: 125). Data were collected with Patient Introductory Form, Visual Analogue Scale (VAS), Perceived Stress Scale (PSS) and Styles of Coping with Stress Scale (SCSS). Independent samples t test, One Way ANOVA, Kruskall-Wallis Analysis and Pearson Correlation coefficient were used for statistical data analysis.Mean PSS score of the patients was 29.71±7.22, while it was found that patients lived moderate level of stress, mean PSS score of females was higher than of males and the submissive approach score increased as the PSS score increased (p<0.05). Also it was found that PSS score was high in patients living severe itching (≥7 points) (p<0.05). In the sub-dimensions of SCSS, it was determined that males had higher score of safe approach to himself compared to female patients, while females had higher score of submissive approach than males (p<0.05). Score of PSS was found to be higher in patients living severe itching (≥7 points) (p˂0.05). Patients who were constantly itching had higher score of optimistic approach (p˂0.05). Patients who had evening itching had higher score of social support search compared to the other groups (p˂0.05). It was determined that as the PSS score increased, submissive approach score also increased (p<0.05) and as the duration of the disease increased, social support search score decreased (p<0.05).Consequently, the stress level of patients with chronic itching problem who applied to dermatology outpatient clinics was determined to be `moderate` and they used passive coping methods in coping with stress. It was determined that female patients perceived much more stress than males and used emotional/passive coping strategies while males used problem-related/active methods for coping with stress. There was a significant relation between stress perception and coping ways with the duration, severity and type of itching, the time when itching was most lived intense, medicine for itching while counselling and giving education may be recommended for the adoption of active styles in dealing with stress to the patients at risk.Keywords: Itching, Stress, Coping with Stress, Nursing