Diyabetik ratlarda furanın testisler üzerine toksik etkisi ve likopenin koruyucu rolü

Abstract

Furan (C4H4O) ısı kaynaklı gıda kirleticisidir ve sanayide kimyasal bir ajan olarak kullanılır. Likopen bitkiler ve domateste bulunan doğal bir bileşendir. Bu çalışmanın amacı, diyabetik ratlarda testisler üzerindeki furan toksisitesi ve likopenin koruyucu etkisini araştırmaktır. Sıçanlarda 55 mg/kg streptozotosin (STZ) ile diyabet oluşturulduktan sonra kan örnekleri alındı ve glikoz düzeyleri ölçüldü. Wistar-Albino cinsi erkek sıçanlar kullanılarak 5 grup oluşturuldu: Grup 1'e (kontrol grubu), 1 ml/kg mısır yağı verildi. Grup 2'ye (diyabetik kontrol grubu), 55 mg/kg STZ ve 1 ml/kg mısır yağı verildi. Grup 3'e (diyabetik furan grubu), 55 mg/kg STZ ve 40 mg/kg furan verildi. Grup 4'e (diyabetik likopen grubu), 55 mg/kg STZ ve 4 mg/kg likopen verildi. Grup 5'e (diyabetik furan+likopen grubu), 55 mg/kg STZ, 40 mg/kg furan ve 4 mg/kg likopen verildi. 28 günlük periyodun sonunda testisler tüm gruplarda çıkarıldı. Testiküler doku örneklerinde malondialdehit (MDA) düzeyleri ve superoksit dismutaz (SOD), katalaz (CAT), glutatyon peroksidaz (GPx) ve glutatyon redüktaz (GST) enzim aktiviteleri çalışıldı. Serum FSH, LH ve testosteron düzeyleri ölçüldü. Işık mikroskobu bulgularına göre histopatolojik değerlendirme yapıldı. Diyabetik furan grubundaki MDA düzeyleri ve SOD, CAT, GPx, GST enzim aktiviteleri kontrol ve diyabetik kontrol gruplarından anlamlı şekilde daha yüksekti (p<0.05). Diyabetik Furan+likopen grubundaki MDA düzeyleri ve SOD, CAT, GPx, GST enzim aktiviteleri diyabetik furan grubundan anlamlı şekilde daha düşüktü (p<0.05). Diyabetik kontrol grubu ile diyabetik furan uygulanan grup kıyaslandığında kan testosteron düzeyinin düşmesi endokrinolojik bir bozukluğu ve dolayısı ile hücresel dejeneratif değişiklikleri düşündürmektedir. Sonuç olarak, likopen diyabetik sıçanların testislerinde furana bağlı olarak oluşan toksisiteyi geri çevirmede etkili olabilir. Anahtar Kelimeler: Furan, sıçan, testis, toksisite, likopen, diyabet.

Furan (C4H4O) is a heat-induced food contaminant and utilized as a chemical agent in industry. Lycopene is a natural substance produced by plants and tomato. The aim of this study was to investigate the furan toxicity on testes and the protective effect of lycopene in diabetic rats. Diabetes was generated with 55 mg/kg single dose streptozotocin (STZ). 2 days after injection, blood samples were taken glucose levels were measured. Male Wistar–Albino rats were utilized to form five groups: Group 1 (control group), 1 ml/kg corn oil was given. Group 2 (diabetic control group), 55 mg/kg STZ and 1 ml/kg corn oil were administered. Group 3 (diabetic furan group), 55 mg/kg STZ and 40 mg/kg furan were given. Group 4 (diabetic lycopene group), 55 mg/kg STZ and 4 mg/kg lycopene were given. Group 5 (diabetic furan + lycopene group), 55 mg/kg STZ, 40 mg/kg furan and 4 mg/kg lycopene were administered. At the end of 28 days' period, testes were extirpated in all groups. In testicular tissue samples, malondialdehyde (MDA) levels and enzymatic activities of superoxide dismutase (SOD), catalase (CAT), glutathione peroxidase (GPx) and reducted glutathione (GST) were studied. Serum FSH, LH and testosterone levels were measured. Histopathologic examination was performed by light microscopic findings. MDA levels and enzymatic activities of SOD, CAT, GPx, GST were significantly higher in furan group than control and diabetic control groups (p<0.05). MDA levels and enzymatic activities of SOD, CAT, GPx, GST were significantly lower in furan+likopen group than furan only group (p<0.05). When control group and diabetic control group were compared, low blood testosterone levels in rats which furan applied suggested that an endocrinological defect and cellular degenerative changes. In conclusion, lycopene might be effective to reverse furan toxicity in diabetic rat testes. Key Words: Furan, rat, testis, toxicity, lycopene, diabetes mellitus.