Radyoaktif iyot tedavisi yapılan hastalarda tiroid ve tükrük bezlerinin absorbe ettiği radyasyon dozunun MIRD yöntemiyle hesaplanması ve klinik korelasyonu

Abstract

Günümüzde hipertiroidi ve tiroid kanserli hastaların tedavi edilmesinde radyoaktif iyot sık kullanılan bir yöntemdir. Radyoaktif iyodun etki mekanizması Na-I simporter sistemi ile hücre içine girişini takiben beta ışınımı ile hücre harabiyetine dayanır. Bu mekanizma ile tiroid ve tükrük bezi gibi diğer organlarda da tutulumu olmaktadır. Radyoaktif maddeye sekonder kaynak ve hedef organlardaki maruz kalınan radyasyon dozunu hesaplamada günümüzde en sık MIRD (Medical Internal Radiation Dozimetry) yöntemi kullanılmaktadır. Radyoaktif iyot tedavisi sonrasında tükrük bezi ve tiroid bezinin absorbe ettiği dozun miktarı ve etkilerini araştırmak amacıyla Mustafa Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Nükleer Tıp Anabilim Dalı'na hipertiroidi tanısıyla gelen radyoaktif iyot tedavisi verilecek 19 hastaya tedavi öncesi ve tedavi sonrası aynı seansta tiroid ve tükrük bezi sintigrafileri çekildi. I-131 uptake testi yapıldı. Hastalara ortalama 19.63 mCi ± 5.01 mCi radyoaktif iyot tedavisi verildi; tiroid bezi için MIRD yöntemine göre elde edilen soğrulan ortalama doz (S) değeri ortalama 0.1 rad/µCixh ± 0.05 rad/µCixh ve soğrulan doz (D) değeri ortalama 8.1 Gy/GBq ± 6.19 Gy/GBq olarak hesaplandı. Tükrük bezi için elde edilen ‟D'' değeri ortalama 0.05Gy/GBq± 0.01 Gy/GBq olarak hesaplandı. Tiroid ‟S'' değeri ile hastaya verilen doz arasında anlamlı ilişkinin olduğu ve tedavi sonrası tiroidin ağırlığı ile hesaplanan ‟S'' değeri arasında negatif yönde korelasyon bulunduğu görüldü. Tükrük bezinin soğurduğu doz (D) değeri ile tedavi öncesi tiroid ağırlığı ve hastaya verilen doz arasında pozitif anlamlı korelasyon olduğu izlendi. Tükrük bezinin ‟D'' değeri, tiroidin hesaplanan ‟S'' değeri arasındaki negatif kolerasyonun istatistiksel olarak anlamlı olduğu görüldü. Tükrük bezlerinin maksimum uptake değerleri tedavi öncesine göre istatistiksel olarak etkilense de maksimum sekresyon oranlarının değişiklik göstermediği izlendi.

In the last decades, radioactive iodine in the treatment of hyperthyroidism and thyroid cancer is a commonly used method. The mechanism of radioactive iodine effect for Na-I symporter system in to cells followed on the destruction by beta radiation. These involvement mechanisms in the thyroid, salivary glands and other organs such as stomach, bowels, lacrimal glands is also. Target organ and source organ in the radioactive substance secondary radiation dose exposure calculation with MIRD (Medical Internal Radiation Dozimetry) method most commonly used. Mustafa Kemal University, Faculty of Medicine Education and Research Hospital Nuclear Medicine Department comes patients with a diagnosis of hyperthyroidism to be receive a radioactive iodine treatment. Before and after treatment to patients in the same sessione thyroid and salivary gland scintigraphy was performed. It was evaluated visually and quantitatively. I- 131 uptake tests were done. The study included 19 patients were given radyoactive iodine therapy, mean dose 19.63 mCi ± 5:01 mCi; According to the MIRD method of the thyroid gland mean '' S '' value is an 0.1 rad / μCixh within ± 0.05 rad / μCixh, mean '' D '' value is the 8.1Gy / GBq ± 6.19 Gy / GBq respectively. Obtained for salivary gland mean '' D '' value of the 0.05 Gy / GBq ± 0.01 Gy/GBq. Thyroid 'S' value with dose proportion between relationship statistical significant. After treatment thyroid weight with between thyroid '' S '' value showed a negative correlation. Absorbed dose value (D) of salivary glands between of the pre-treated thyroid weight and radioactive iodine dose values was observed to have a positive correlation. Salivary glands of the ‟D'' value between by the thyroid ‟S'' value was found negative correlation to be statistically significant. Although pre-treatment values of maximum uptake was effected in the salivary glands but the maximum secretion ratio unchanged.