Türkçe dersi öğretim programlarını değerlendiren araştırma bulgularının incelenmesi: Bir meta-sentez çalışması

Abstract

Öğretim programlarını değerlendiren çalışmalar, uygulanan ya da uygulanacak programların güncellenmesi ve zayıf yönlerinin güçlendirilmesinde yol göstericidir. Ancak pek çok program değerlendirme çalışması, kısıtlı bağlamlarda ve az sayıda katılımcı ile yürütülebilmektedir. Bu doğrultuda bu çalışmada, 2006 ve 2015 yıllarında uygulanmaya başlanan Türkçe Dersi Öğretim Programlarını değerlendiren araştırmaların bulgularının sentezlenerek bütüncül olarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma, nitel araştırma yaklaşımı içinde meta-sentez yöntemiyle yürütülmüştür. Görüşme yoluyla veri toplanan, katılımcıları Türkçe ve sınıf öğretmenleri olan 10 yüksek lisans tezi ile 11 makaleyi kapsamaktadır. Söz konusu 21 çalışmanın toplam katılımcı sayısı 299'dur. 2006 ve 2015 Türkçe Dersi Öğretim Programlarına ilişkin öğretmenler tarafından bildirilen görüşler çözümlenip sentezlendiğinde beş temel temaya ulaşılmıştır: (i) Program uygulanabilir değildir; (ii) program uygulanabilirdir; (iii) programın uygulamaya olumsuz yansımaları vardır; (iv) programın uygulamaya olumlu yansımaları vardır; (v) program önerilerle geliştirilebilir. `Programın uygulanabilir olmadığı` temasında yer alan öğretmen görüşlerine göre programlar çevre, okul ve öğrenci potansiyeline ve her sosyo-ekonomik düzeye uygun değildir; uygulamada zaman yetersizliği yaşanmaktadır; öğretmenler programın kavramsal çerçevesine hâkim değildir; amaç-kazanımlar öğrenci düzeyine uygun değildir; süreç temelli ölçme-değerlendirmenin uygulanması zordur. `Programın uygulanabilir` olduğu temasında yer alan öğretmen görüşleri ise `uygulanabilir olmadığı` görüşlerinin tam karşıtlarıdır. Bu durum, söz edilen temel sorunların programlardan kaynaklanmadığına; sorunların tanımlanma biçiminin öğretmenlerin mesleki kimlikleri, mesleki inançları, bakış açıları ve deneyimleriyle ilgili olabileceğine işaret etmektedir. Bu bağlamda önceki programlar için dile getirilen sorunların 2018 Türkçe Dersi Öğretim Programı uygulanırken de ortaya çıkabileceği öngörülmektedir.

The studies that evaluate curricula are instructive in updating the curricula that are currently implemented or will be implemented in future. However, many curriculum development studies are conducted with a limited number of participants and with certain restrictions. This study aims to perform a holistic evaluation and synthesis of the studies which evaluated the Turkish language curricula which started to be implemented in 2006 and 2015. The study was conducted using the meta-synthesis method, a qualitative research approach. The study covers 10 master's thesis studies and 11 articles in which the data were collected through interviews from the participants who were Turkish teachers or classroom teachers. The total number of participants in these 21 studies was 299. The teacher views in the academic studies concerning the Turkish language curricula which started to be implemented in 2006 and 2015 were analyzed and synthesized to obtain five basic themes: (i) the curriculum is not implementable, (ii) the curriculum is implementable, (iii) the curriculum has negative repercussions on the implementation, (iv) the curriculum has positive repercussions on the implementation, and (v) the curriculum can be improved using recommendations. According to the teacher views in the theme `The curriculum is not implementable,` the curricula are not suitable for the environment, school and student potential as well as for each socio-economic level; there is no sufficient time for implementation; the teachers fail to master the conceptual framework of the curriculum; the goals/learning outcomes are not suitable for the level of students; and the process-based assessment and evaluation is hard to implement. The teacher views in the theme `The curriculum is implementable` were opposite of the views `The curriculum is not implementable.` This implies that the basic problems in question did not result from the curricula, and the way the problems were defined could be attributable to professional identities, professional beliefs, perspectives and experiences of the teachers. In this regard, it was concluded that the problems mentioned in connection with previous curricula could arise during the implementation of the 2018 Turkish language curriculum.