Ergenlerde psikolojik dayanıklılığın kişilik özellikleri ve algılanan sosyal desteğe göre yordanması

Abstract

Araştırmanın amacı, ergenlerde psikolojik dayanıklılık düzeyini kişilik özellikleri ve algılanan sosyal desteğin yordama gücünü belirlemektir. Araştırmada ilişkisel ve betimsel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın evreni, Anadolu, Fen ve Meslek liselerinde öğrenim görmekte olan gelir düzeyi düşük ergenlerden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise tabakalı ve seçkisiz örnekleme yöntemi ile belirlenen, farklı lise türlerinde öğrenim gören, 343' ü erkek (%48), 372' si kadın (%52) olmak üzere toplam 715 ergenden oluşmaktadır. Araştırma verilerinin toplanmasında 'Ergen Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği', 'Hızlı Büyük Beşli Kişilik Testi', 'Algılanan Sosyal Destek Ölçeği' ve araştırmacı tarafından hazırlanan 'Kişisel Bilgi Formu' kullanılmıştır. Verilerin analizinde Pearson Korelasyon tekniği ve aşamalı (stepwise) regresyon analizi yöntemi kullanılmıştır.Araştırma sonucunda, ergenlerde psikolojik dayanıklılık düzeyi ile kişilik özellikleri ve algılanan sosyal destek düzeyi arasında pozitif ilişkiler olduğu bulunmuştur. Ergenlerde psikolojik dayanıklılığın en önemli yordayıcısının algılanan sosyal destek olduğu ve bunu kişilik özelliklerinden sırasıyla; uyumluluk, duygusal denge, sorumluluk, deneyime açıklık ve dışadönüklük özelliklerinin izlediği belirlenmiştir. Algılanan sosyal destek ile kişilik özelliklerinin, psikolojik dayanıklılık düzeyinin toplam varyansının %45,9' unu açıkladığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonuçları alanyazındaki başka araştırma bulguları ile birlikte tartışılmış ve öneriler sunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Ergen, Psikolojik Dayanıklılık, Kişilik Özellikleri, Sosyal Destek

The aim of the study was to determine predictive role of the personality traits and the perceived social support on resilience level of adolescents. Relational and descriptive research methods were used in the study. The universe of the study consists of low-income adolescents who are studying in Anatolian, Science and Vocational high schools. The sample consisted of 715 adolescents, 343 male (48%) and 372 female (52%), who were studying in different high school types determined by stratified and unselected sampling method. For the collection of research data, 'Adolescent Resilience Scale', 'Quick Big Five Personality Test', 'Perceived Social Support Scale' and 'Personel Information Form' which is prepared by the researcher was used. Pearson correlation technique and stepwise regression analysis tecnics were used for the analysis of research data.As a result of the research, it was found that there were positive relationships between resilience levels and personality traits and perceived social support levels in adolescents. It was determined that the most important predictor of resilience in adolescents was perceived social support and that it was followed by agreeableness, emotional stability, conscientiousness, openness to experience, and extraversion, respectively, from personality traits. It was concluded that the perceived social support and personality traits revealed 45.9% of total variance at resilience level. The results of the study were discussed together with other research findings in the field literature and suggestions were presented. Keywords: Adolescent , Resilience, Personality Traits, Social Support