Ergenlerin algıladıkları ebeveyn izlemesi ve akran ilişkilerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı ergenlerin algılanan ebeveyn izlem durumları ile akran ilişkileri arasındaki ilişkiyi belirlemek ve ebeveyn izlem durumları ile akran ilişkilerini demografik değişkenler açısından incelemektir. Çalışmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma örneklemini 2017-2018 eğitim öğretim yılında Bolu ilinin Merkez ilçesinde beş ayrı ortaokulda öğrenimlerine devam eden 6, 7 ve 8. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmaya katılan toplam 537 öğrencinin 285'i (%53,1) erkeklerden, 252'si (% 46,9) kızlardan oluşmaktadır. Araştırmada veriler araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu, Anne Baba İzleme Ölçeği (Karataş ve Öztürk, 2011) ve Akran İlişkileri Ölçeği (Kaner, 2000) kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde iki grup karşılaşmalarında Mann-Whitney U Testi, ikiden fazla grubun karşılaştırıldığında Kruskal-Wallis H Testi ve korelasyon analizi için Spearman's Sıra Farkları Korelasyon Katsayısı kullanılmıştır.Araştırma bulgularına göre ebeveyn izlem durumları ile akran ilişkileri arasında anlamlı, negatif yönde ve düşük düzeyde bir ilişki olduğu bulunmuştur. Araştırmada kızların erkeklere göre doğrudan izlem, sağlık izlemi ve telefon izleminde daha fazla izlendikleri bulunmuştur. Ergenlerin kardeş sayıları arttıkça ebeveyn izlemlerinin azaldığı saptanmıştır. Akademik başarısı yüksek olanlar daha fazla doğrudan izlem, okul izlemi ve sağlık izlemi bildirirken, akademik başarısı düşük olanların daha fazla kısıtlayıcı izlem bildirdikleri belirlenmiştir. Ayrıca ergenlerin akran ilişkileri cinsiyet, sınıf düzeyi, anne ve baba eğitim durumu, anne baba tutumu ve akademik başarı düzeyine göre anlamlı farklılıklar gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: Ergen, Ebeveyn İzlemesi, Akran İlişkileri

The aim of this research was to determine the relation between the perception of parental monitoring by adolescents and peer relations and to examine parental monitoring and peer relations in terms of demographical variables. Correlatinal survey model is used in this study. Research sample was consisted of 6th, 7th and 8th grade students from five different secondary schools in Bolu, educational year of 2017-2018. In total 537 students participated in this research and 285 (53,1 %) of them were male, while 252 (46,9 %) of them are female students.In this research, data was collected through Personal Information Form prepared by the researcher, Parental Monitoring Scale (Karataş, 2011) and Peer Relations Scale (Kaner, 2000). During the data analysis process, Mann-Whitney U Test was used when comparing two groups while Kruskal-Wallis H Test was used for more then two groups, and Spearman Rho Correlation Coefficient was used for the correlation analysis.According to the results of the analysis, it was found that there was a significant, negative and low level relationship between parental monitoring status and peer relationships. In this research, it was also found that the female students were more monitored, health monitoring and phone monitoring in respect to the male ones. It was determined that the more the number of siblings raised, the less likely parent monitoring gets. It was also determined that the ones with high academic achievement report more direct monitoring, while the ones with low academic achievement reported more restrictive monitoring. In addition, it was concluded that adolescents' peer relationships showed significant differences according to gender, grade level, maternal and parental education level, parental attitude and academic achievement level.