Okul öncesi eğitim kurumlarının yapısal ve işlevsel kalite özelliklerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, okul öncesi eğitim kurumlarının yapısal ve işlevsel kalite özelliklerinin incelenmesidir. Araştırma tarama modeli kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2017-2018 eğitim ve öğretim yılında İstanbul ilinin Ataşehir, Üsküdar. Kadıköy ve Ümraniye ilçelerindeki, Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı 10 bağımsız anaokulu, 10 anasınıfi ve 10 özel anaokulu olmak üzere, amaçlı örnekleme yöntemiyle belirlenen toplam 30 okul öncesi sınıfı oluşturmuştur. Araştırmada, kurumların kalite düzeyini belirlemek için Okul Öncesi Eğitim Ortamını Değerlendirme Ölçeği (ECERS) kullanılmıştır. ECERS ölçeği araştırmacı tarafından, 2017-2018 eğitim – öğretim yılı Nisan, Mayıs, Haziran ve Temmuz aylarında, belirlenen sınıflarda 5-6 saat süren sınıf gözlemleri yapılarak uygulanmış ve sınıfların kalite düzeyine yönelik veriler elde edilmiştir.Okul öncesi eğitim kurumlarının ölçekten aldıkları puan ortalamaları incelendiğinde 30 okuldan 7 okulun (%23,3) 1 ve 3 arası `yetersiz` puan aldığı; 19 okulun (%63,3) `az yeterli` puan aldığı, 4 okulun (%13,3) 5 ve 7 arası `iyi` puan aldığı görülmektedir. Bu puanlar dikkate alındığında çalışma grubu içerisindeki kurumların %76,7 sinin kalite için kabul edilebilir en alt düzeyi tutturdukları da sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, ECERS ölçeğinden aldıkları puanlar ile kurum türleri arasında mobilya ve araçlar ve sosyal gelişim alt kategorilerinde anlamlı bir farklılık olmadığı bulgusuna ulaşılmıştır. Ancak; kişisel bakım rutinleri, dil ve kavram deneyimleri, büyük ve küçük kas gelişimi etkinlikleri, yaratıcı etkinlikler, yetişkin ihtiyaçları alt kategorilerinde ve ECERS'ten alınan toplam puanda kurum türleri arasında özel anaokulları lehine anlamlı bir farklılaşma olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca; okul öncesi kurumlarının kurum türüüzerinde fark yaratan kalite puanları Mann Whitney U testi ile incelendiğinde tamamında en avantajlı kurum türü özel anaokulları iken, en dezavantajlı kurum türü ise anasınıflarıdır.

The present study aimed to provide an analysis of the structural and functional quality traits of preschool education institutions, employing screening research methodology. The study group was composed of a total of 30 purposively-sampled preschool classrooms under the Ministry of Education including ten independent preschools, ten school-affiliated preschool classes, and ten private preschools in the Ataşehir, Üsküdar, Kadıköy, and Ümraniye districts of the province of İstanbul. The Early Childhood Environment Rating Scale (ECERS) was used to collect data to determine the level of quality of the institutions, administered through the researcher's classroom observation of 5-6 hours in the designated classrooms in April, May, June, and July in the 2017-2018 educational year.The mean scores of preschool education institutions from the scale revealed that 7 out of 30 schools (23.3%) got 1-3 points and therefore were rated as `inadequate`, 19 schools (63.3%) as `minimal`, and 4 schools (13.3%) got between 5-7 points and were rated as `good`. Based on these findings, it could be suggested that 76.7% of the preschool education institutions analyzed in the study met minimal acceptable quality criteria. The results also showed that institutions' ECERS scores and type of institution did not significantly differ in terms of the sub-categories of furnishings and tools and social development. When it comes to the sub-categories of personal care routines, language-reasoning experiences, small and large muscle development activities, creative activities, and adult needs, however, there was a significant difference in favour of private preschools between ECERS total score and type of institution. In addition, the Mann Whitney U test analyses of quality scores that led to differences in types of preschooleducation institutions showed that private preschools were the most advantageous group, while school-affiliated preschool classes were the most disadvantageous ones.