Yeni arkeolojik araştırmalar ve jeofizik incelemeler ışığında Adilcevaz Kef Kalesi

Abstract

Urartu kaleleri içerisinde birçok yönüyle (işlevi, kuruluş amacı vb…) halen anlaşılamamış olanlardan birisi kuşkusuz Kef Kalesi'dir. Genel mimari yapısı, taş kabartmalarının niteliği, mimari öğelerde kullanılan ağırlıklı dini motiflerin anlamları ve kalenin işlevi konusundaki tartışmalar halen sürmektedir.Çalışmamızda Kef Kalesi'nin kuruluşu, işlevi, kuruluş amacı, mimarisi, yakın çevresi ve yakın çevresinin jeolojik yapısının anlaşılması amaçlanmıştır. Bu anlamda ilk yazılı belgelerden yola çıkılarak gerekli kaynak taraması yapılıp, aynı zamanda bizzat kalede sistematik yüzey taraması, ölçüm ve haritalama çalışmaları ile jeofizik çalışması gerçekleştirilmiştir. Gerek literatür taramasından ve gerekse alan taraması ve jeofizik çalışmadan elde edilen tüm veriler ilgili kaynakların da desteği ile değerlendirilip bölümler halinde aktarılmıştır.Tüm bu çalışmalar neticesinde kalenin konumu, işlevi, kuruluş amacı ve diğer sorulara literatür desteği ile cevap verilmeye çalışılmıştır. Çalışma kapsamında gerçekleştirilen yüzey taraması verileri ve daha önce gerçekleştirilen kazı sonuçları değerlendirilerek kalenin Urartu dönemi dışında kullanılıp kullanılmadığı arkeolojik verilerle tartışılmıştır.

Among the Urartian fortresses, Kef Castle is definitely one of the castles which has many aspects of which is still not understood. Discussions on the general architectural structure, the nature of the stone reliefs, the meanings of the religious motifs used in architectural elements and the function of the castle are still ongoing.In this thesis, the aim is to understand the construction of the Kef Castle, its function, purpose of construction, architectural structure, surroundings and its geological structure. In this context, necessary resources were searched from the first written documents and systematic surface surveys, measurement and mapping studies and geophysical studies were carried out. All data obtained from the literature survey, field survey and geophysical survey were evaluated with the related sources and transferred in sections. As a result of these studies, castle's location, function, purpose of construction and the other questions were tried to be answered with the light of the literature. Field surface survey's data and previous excavation results were evaluated within the scope of the work and archaeological data were used to determine whether the castle was used out of the Urartian period.