Hazar Gölü`nün suyundaki ve gölde konaklayan Van Gölü Martısının (Larus armenicus) tüylerindeki bazı ağır metal düzeylerinin belirlenmesi

Abstract

Mart 2015-Mart 2016 tarihleri arasında yapılan bu çalışmada Hazar Gölü'ndeki ağır metal kontaminasyonunu belirlemek için Van Gölü Martısı (Larus armenicus) biyo-indikatör tür olarak seçilmiştir. Bu amaç doğrultusunda türün ergin ve yavru bireylerinden tüy örneği toplanmış ve farklı tüy örneklerinde (EBT: Ergin Birincil Tüy; EİT: Ergin İkincil Tüy; EÖT: Ergin Örtü Tüyü; YÖT: Yavru Örtü Tüyü) kadmiyum (Cd), kurşun (Pb), bakır (Cu) ve demir (Fe), nikel (Ni), çinko (Zn), selenyum (Se), mangan (Mn), krom (Cr) ve arsenik (As) birikim oranları araştırılmıştır. Analiz edilen ağır metaller için en yüksek ağır metal kalıntı miktarlarının yavru örtü tüylerinde olduğu saptanmıştır. Yavru örtü tüylerinde saptanan ortalama ağır metal düzeyleri; 0.02 mg/kg Cd, 0.46 mg/kg Pb, 0.72 mg/kg Cu, 58,31 mg/kg Fe, 0.04 mg/kg Ni, 8.38 mg/kg Zn, 0.07 mg/kg Se, 1.3 mg/kg Mn, 0.005 mg/kg Cr ve 0. 01 mg/kg As olarak tespit edilmiştir. Hazar Gölü'nün suyunda yapılan ağır metal analizinde Pb, Fe, Zn ve As her mevsim belirlenmiştir. Elde edilen bulgulara göre, sudaki ortalama ağır metal düzeyleri; Fe>As>Zn>Ni>Cd >Cu>Cr> Pb>Mn>Se şeklindedir.

In this study which was carried out between March 2015-March 2016 Armenian Gull (Larus armenicus) have been choosen as bio-indicator species to determine the heavy metal contamination in Hazar Lake. In accordance with this purpose, the feather samples from different parts of the bodies of adult and juvenile Armenian Gulls were collected ( APF: Adult Primary Wing Feather; ASF: Adult Secondary Wing Feather; ACF: Adult Cover Feather; JCF: Juvenile Cover Feather) and accumulation ratios and levels cadmium (Cd), lead (Pb), copper (Cu), iron (Fe), nickel (Ni), zinc (Zn), selenium (Se), manganese (Mn), crom (Cr) and arsenic (As). The highest average residue amount in juvenile cover feathers were 0.02 mg/kg Cd, 0.46 mg/kg Pb, 0.72 mg/kg Cu, 58,31 mg/kg Fe, 0.04 mg/kg Ni, 8.38 mg/kg Zn, 0.07 mg/kg Se, 1.3 mg/kg Mn, 0.005 mg/kg Cr and 0. 01 mg/kg As. Analysis of the heavy metals in Hazar Lake's water, Pb, Fe, Zn and As were determined all seasons. When we evaluated the findings heavy metal concentration of water were found decrease in sequence of; Fe>As>Zn>Ni>Cd >Cu>Cr> Pb>Mn>Se.