Uzun yol sürücülerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma uzun yol sürücülerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak gerçekleştirildi. Araştırma, Mayıs-Eylül 2018 tarihleri arasında Iğdır ilimizde görev yapan otobüs terminalinde araştırmaya gönüllü katılan 181 uzun yol sürücüsü ile yürütüldü. Veriler araştırmacı tarafından geliştirilen tanıtıcı bilgi formu, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği kullanılarak, yüz yüze görüşme yöntemi ile elde edildi. Verilerin istatistik analizi, sayı, yüzde, student t testi, tek yönlü ANOVA ve Tukey HSD istatistik analiz yöntemleri ile değerlendirildi. Araştırmaya katılan uzun yol sürecilerinin, %57,4'ü 20-39 yaş aralığında ve %56,4'ü evli idi. Uzun yol sürücülerinin, %60,8'inin orta öğretim mezunu ve %14,9'unun da üniversite mezunu olduğu saptandı. Uzun yol sürücülerinin SYBDÖ alt boyutlarına ait puanları, SYBDÖ toplam puan ortalaması 113,19 ± 21,27, sağlık sorumluluğu skorları 14,75± 4,22, fiziksel aktivite skorları 12,87 ± 4,54, beslenme skorları 20,31 ± 4,51, kendini gerçekleştirme skorları 23,48 ± 4,78, kişilerarası ilişkiler puanları 22,24 ± 4,28, stres yönetimi puanları 17,90 ± 4,17 olarak belirlendi. Uzun yol sürücülerinin SYBDÖ fiziksel aktivite skorları yaş gruplarına göre incelendiğinde, 20-29 yaş grubunun (14,45 ±5,4) fiziksel aktivite skoru 40-49 yaş grubuna kıyasla (11,77 ± 2,69) istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksek olarak saptandı. Uzun yol soförlerinin SYBDÖ alt boyut ve toplam puanları eğitim durumlarına göre değerlendirildiğinde, eğitim düzeyleri yükseldikçe `Fiziksel aktivite`, `Sağlık sorumluluğu`, `Kişilerarası ilişki` ve `Stress yönetimi` puanı ve SYBDÖ toplam puanı artmaktadır. Uzun yol sürücülerinin SYBDÖ puanları uzun yol sürücülüğü yapma yılları, kronik hastalıkları olma, gelir durumu, düzenli sağlık kontrolü yaptırma durumlarına göre değişmemektedir.Ararştırmadan elde edilen sonuçlara göre, uzun yol sürücülerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları düşük düzeydedir.

This study has been done to determine the healthy life style behaviours of the long distance drivers as descriptor. The study was carried out with 181 long road drivers who participated in the research voluntarily at the bus terminal in Iğdır between May-September 2018.. The data have been obtained through the Identfying Information Form developed by the researcher, using Helathy Life Style Behaviours Scale, interview method. The statistical analysis of the data have been assessed through the methods of student t test, one–way ANOVA and Tukey HSD statistical analysis.When the demographical features of the long diistance drivers are examined, it has been determined that 57.4 % of the participants are married, 24.9% of them are single. When the eudcational backgrounf of the participants are examined, it has been determined that 24.3% of the participants are graduated from primary shool, 60.8 % of themö are grdauated from secondary school and 14.9% of hem are grdauated from university. It has been determined the points of Healthy Life Styles Behaviours Scale (HLSBS) sub dimension points; HLSBS total point average : 113.19 ± 21.27, health responbsibilities scores 14.75± 4.22, physical activity scores 12.87 ± 4,54, nutrition scores 20.31 ± 4.51, self-actualization scores 23.48 ± 4.78, interpersonal relations points 22.24 ± 4.28, stress management points 17.90 ± 4.17.When the HLSBS physical activity scores of long-distance drivers are examined according to age groups, ıt has been determined that 20-29 age group as (14.45±5.4), the physical activity score as (11.77 ± 2.69 when compared with 40-49 age group, statistically higher in meaningful level. When HLSBS sub-dimension and total poimts are assessed according to their educational backgrounds, as their educational levels imncrease, their points of 'Physical activity' 'Health responsibility', 'Interpersonal relation' and 'Stress management' and HLSBS total poimts increase. The HLSBS points of the long distance drivers doesn't change according to the years of driving, chronic diseases, income levels, regular health controls. According to the results of the study, the healthy life style behaviours of long distance drivers are low.