Miftâhü`r-Rahme (İnceleme-tenkitli metin-sözlük-dizin)

Abstract

Bu çalışma, 17. yüzyılda yaşamış bir şair, âlim ve müverrih olan Hüseyin Âlî Efendi'nin Miftâhü'r-rahme adlı eserinin inceleme, tenkitli metin, sözlük ve dizininden oluşmaktadır. Miftâhü'r-rahme mukaddime, sekiz bölüm ve hâtimeden oluşan mensur bir eserdir. Eserde çeşitli kitaplar, İslam âlimlerinin görüşleri, ayet ve hadisler ışığında Firavun'un imanı değerlendirilmiştir. Çalışmanın amacı, Hüseyin Âlî Efendi'nin Miftâhü'r-rahme adlı eserini ilim dünyasına tanıtmak ve bundan sonra yapılacak çalışmalara katkı sağlamaktır. Çalışma, üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümünde Hüseyin Âlî Efendi'nin hayatı ve eserleri hakkında genel bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde Miftâhü'r-rahme yazılış sebebi, içeriği, kaynakları, dil ve üslup özellikleri bakımından değerlendirilmiş; nüshaların tavsifi yapılmıştır. Üçüncü bölümde eserin tenkitli metnine yer verilmiştir. Araştırmacılara kolaylık sağlaması açısından çalışmanın sonuna sözlük eklenmiş, ayrıca eserin yazma nüshalarından tıpkıbasım örneklerine yer verilmiştir.Anahtar Kelimeler: 17. yüzyıl; Hüseyin Âlî Efendi; Miftâhü'r-rahme; inceleme, metin

This study is composed of a review, a criticized text, a dictionary and directory of Miftahu'r-rahme written by Huseyin Ali Efendi who was a poet, a scholar and a historian from the 17th century. Miftahu'r-rahme is a prosaic work consisting of an introduction, eight sections and an epilogue. In the work, the faith of Pharaoh was assessed in the light of various books, the views of Islamic scholars, verses and hadiths. The aim of the study is to introduce the work of Huseyin Ali Efendi, Miftahu'r-rahme, to the world of science, and contribute to the studies to be carried out thereafter. The study consists of three parts. In the first part, general information is given on the life and works of Huseyin Ali Efendi. In the second part, the reason why Miftahu'r-rahme was written as well as its content, resources, language and style characteristics are evaluated, and its copies are described. The third part includes the criticized text of the work. In order to provide convenience to the researchers, a dictionary is annexed at the end of the study, and facsimile samples of the manuscript copies are included.Key Words: 17th century; Huseyin Ali Efendi; Miftahu'r-rahme, review, text