Edremit Ovası`nda alüvyal jeomorfoloji araştırmaları

Abstract

Bu çalışma, Balıkesir il sınırları içerisinde bulunan ve üzerinde Edremit, Burhaniye ve Havran yerleşmelerinin bulunduğu Edremit Ovası ve çevresini kapsamaktadır. Ege Bölgesi'nin kuzeyinde yer alan Edremit Ovası, Batı Anadolu'daki grabenlerden farklı olarak Kaz ve Madra Dağları arasında üçgen şeklinde görünüme sahip, bir yarı graben özelliğindedir. Edremit Ovası gibi jeolojik anlamda karmaşıklığın bulunduğu bir yörenin alüvyal jeomorfolojisine ait birimleri açıklamak ve alüvyal birimleri yeni yaklaşımlarla değerlendirmek tezin temel amacıdır.Araştırma alanının kuzeyindeki Kaz Dağları global iklim değişiklikleri neticesinde buzullaşmaya maruz kalmamakla birlikte periglasyal süreçlerden etkilenmiştir. Bu dönemde, Edremit Körfezi'nde ise deniz seviyesi değişmelerine bağlı olarak kıyı çizgisi sürekli değişiklikler göstermiştir. Buna bağlı olarak, Edremit Körfezinde tektonik ve jeolojik unsurların denetiminde çeşitli alüvyal ortamlar gelişmiştir. Bunlar; karasal, denizel ve deltaik ortamlardır.Bu çalışmada Edremit ovası ve çevresindeki alüvyal ortamlar sayısal analizler kullanılarak incelenmiştir. Bu bağlamda önce ova tabanına doğru akış gösteren drenaj ortamları hidrografik analizlerle değerlendirilerek, alüvyal birimin taşınmasında etkin olan akarsu havzaların morfolojik özellikleri ortaya konulmuştur.Edremit Ovasında bulunan güncel akarsu yataklarından alınan örnekler granülometrik analize tabi tutularak, ova tabanındaki akarsuların taşıdıkları malzemelerin tane boyut analizi yapılmıştır. Bu sediman örneklerinin bir kısmı element analizine tabi tutularak, yoğunluk kazanan elementlerin oranı belirlenmiştir. Sedimanlardan alınan örneklerin yapısal anlamda karakterizasyonunu ortaya çıkarmak amacıyla mineralojik analizler yapılarak, ovadaki mineral yoğunluklu fazlar tespit edilmiştir.Son olarak ise Edremit ovası üzerinde D.S.İ, Burhaniye Belediyesi ve özel şirketlerce yapılan sondaj verileri değerlendirilerek, ovanın paleocoğrafik gelişimi hakkında çıkarımlar elde edilmiştir.

This study covers the Edremit Plain and its environs that has the settlement of Edremit, Buhraniye and Harvan in it and located within the boundaries of the province of Balıkesir. The Edremit Plain, located in the north of the Aegean Region, is a semi-graben with a triangular shape between the Kaz and Madra Mountains, unlike the grabens in Western Anatolia. The main purpose of this thesis is to explain alluvial geomorphology units of Edremit Plain, which is a bit complex in geological sense, and to evaluate alluvial units with new approaches.The Kaz Mountains in the north of the research area were not affected by glacial climate as a result of global climate changes but were affected by periglasial processes. In this period, the coastline changed continuously in Edremit Bay due to sea level changes. In this period, the coastline changed continuously in Edremit Bay due to sea level changes. Accordingly, various alluvial environments developed under tectonic and geological elements in the Gulf of Edremit. These are terrestrial, marine and deltaic environments.In this study, alluvial environments in and around Edremit plain were investigated using numerical analysis. In this context, the drainage media flowing towards the plain first were evaluated by hydrographic analysis and the morphological features of the river basins which are effective in the transport of the alluvial unit were revealed.The samples taken from the current river beds in the Edremit Plain were subjected to granulometric analysis and the grain size analysis of the materials carried by the streams in the plain was carried out. Some of these sediment samples were subjected to elemental analysis and the ratio of the elements that gained intensity were determined. Mineralogical analyzes were performed in order to reveal the structural characterization of the samples taken from the sediments.Finally, the drilling data on the Edremit plain by D.S.İ, Burhaniye Municipality and private companies were evaluated and conclusions were drawn on the paleogeographical development of the plain.