Between memory & the story analyzing the narrative style of three Turkish films after the 2000s.

Abstract

Bu çalışma, hafıza ile anlatı arasındaki ilişkiyi incelemektedir. Anlatı teorilerinin incelemiş olduğu formları, ilkeleri açıkladıktan sonra, anlatıdaki bilinçli boşlukların, bilgi eksiklerinin aktif bir seyirci inşası ile doldurularak anlamlı bir hikayeye dönüşmesi sürecini incelemektedir. Bu anlamda Neoformalist analizin kabul ettiği, ?seyirci aktiftir? prensibinin izleğini takip etmektedir ve bu teze eklenmiş olan senaryoyu bu izleği takip ederek kuramsal olarak desteklemeye çalışmaktadır.Film izleme sürecinde seyirci, kendi deneyimleri, bilgileri, birikimleri ve en önemlisi hafızası ile ilinti halindedir. Kişisel hafıza ile toplumsal hafızanın keşişim noktasına olanak tanıyan bu inşa sürecinin aktive olabilmesine en büyük katkıyı, anlatı yapısının da buna uygun olarak yapılandırılmasının sağladığını önermektedir. Bu anlamda, daha önce ele alınmayan sosyal meselelere parmak basan, 2000 yılından sonra üretilmiş olan üç Türk filminin anlatı yapısını incelemektedir. Bunlar; Bulutları Beklerken (Yeşim Ustaoğlu, 2003) Sonbahar (Özcan Alper, 2008) ve Hiçbir Yerde (Tayfun Pirselimoğlu,2002) filmleridir. Bu üç filmin ortak noktası, gerek karakterleri gerek hikayesi üzerinden, kişisel ve toplumsal hafıza ile ilgili sorular sorması, sorunları tespit etmesidir. Bu üç filmin anlatı yapıları incelenirken, hafıza ile ilgili ne tür uyarımlarda bulunduğu da tartışılmaktadır. Kişisel hafıza ile ilgili olarak Freud'un ?bastırma? kavramı ve toplumsal hafıza ile ilintili olarak ise Andreas Huyssen'in önerdiği, çağımızda hafızaya duyulan aşırı düşkünlüğünün sorunsallı olduğu tartışmasını odağa almaktadır. 2000 yılından itibaren Türkiye sinemasında yükselen, geçmiş ile hesaplaşma meselesinin içi boşaltılmış bir hafıza salgını olup olmadığını tartışmaktadır. Türkiye'nin 80 sonrası dönemde yaşamış olduğu acıların bir suskunluk sineması yarattığından ve acıların ?bastırıldığından? yola çıkarak, bu üç filmin söylenmemiş olanları söylediği, önemli bir anımsama pratiği yarattığını tespit etmektedir. Bu çalışma, bu filmlerin verimli bir anımsama sağladığını ve en önemlisi de anlatı yapılarının bu anımsama sürecine seyirciyi dahil edecek şekilde biçimlendirildiğini savunmaktadır.Anahtar Kelimeler: Anlatı, hafıza, seyirci inşası.

This thesis aims to explore the relation between memory and narration. The current study gives general information about the explanation of narration and outlines the basic principles and forms of narrative that will be employed during the analysis of the selected films. This thesis follows the Neoformalist theory by acknowledging that the spectators are not passive during the viewing process and by exploring this theory, the spectators activity of constructing the story is studied. Thus, this thesis will be linked to the script attached and will try to support the script with this thesis.Throughout the construction process, spectators are in relation with their prior knowledge, experiences and most of all with their own memory practices. This thesis argues that the structure of the narration may arouse the spectator?s memory practices which concern the individual and collective memory. In this respect, narrative structure of three Turkish films, Waiting for the Clouds/ Bulutları Beklerken (Yeşim Ustaoğlu, 2003) Autumn/ Sonbahar (Özcan Alper, 2008) and In Nowhere Land/ Hiçbir Yerde (Tayfun Pirselimoğlu, 2002), which are produced after the 2000s is analyzed. The common aspect of all of these films is their relation with individual and collective memory and their critical approach to these issues. While the narrative structure of these films is analyzed, their way of creating possibilities to arouse the spectator?s memory is also discussed. In terms of individual memory Freud?s ?repression? is studied; in terms of collective memory Andreas Huyssen?s ideas upon the ?memory obsession of today? is discussed. The current researcher argues whether these films are a signal of memory obsession in the 2000s. It is observed that the films aforementioned fulfill the gaps of collective memory and come to terms with the unforgotten or yet not articulated issues. This thesis acknowledges that the politically silent period after the 80s in Turkish film history created an atmosphere where the collective pains were repressed. Thus, this study suggests that these films create a meaningful memory practice and highlight the importance of their narrative structure, which helps the spectator to take part in this memory process.Keywords: Narration, Memory, the construction of the spectator