Yabancı para ipoteği

Abstract

Yabancı para ipoteği, hukuk sistemimizde ilk olarak Eski Medeni Kanun'a 14.11.1990 tarihli ve 3678 sayılı Kanun ile eklenen 766/a maddesi ile kabul edilmiştir. Sonraki dönemde 01.01.2002 tarihinde yürürlüğe giren Medeni Kanun'un 851. maddesi ile kapsamı genişletilerek mevcut şeklini almıştır.Medeni Kanun'un 851. maddesinin 2. fıkrasına göre, yurt içinde veya dışında faaliyette bulunan kredi kuruluşlarınca, yabancı para üzerinden veya yabancı para ölçüsü ile verilen kredileri güvence altına almak için yabancı para ipoteği kurulabilecektir. Bu hâlde her derecenin ifade ettiği miktar, rehin konusu alacağın tespit edildiği para türü üzerinden gösterilecek ve aynı derecede birden fazla para türü kullanılarak rehin kurulamayacaktır.Taşınmaz rehninin Türk parası üzerinden kurulmasına ilişkin temel kuralı değiştirmeksizin, Medeni Kanun madde 851/2 hükmü, bazı şartlar dahilinde yabancı para üzerinden de ipotek kurulabilmesine ilişkin istisnai bir uygulama getirmiştir.Yabancı para ipoteğinde teminat altına alınan miktar, kur dalgalanmaları nedeniyle tam olarak belirlenemediğinden Türk hukukunda taşınmaz rehni sistemini zedeleyen neticelere yol açmaktadır.Birinci bölümde, Borçlar Kanunu kapsamında yabancı para kavramı ve yabancı para üzerinden borçlanma konuları incelenmiş, yabancı para borcunun ifası ve yabancı para borcunun rehin hukukundaki yeri değerlendirilmiştir.İkinci bölümde, geçmişten günümüze yabancı para ipoteğinin yasalaşmasına neden olan koşullar ve yasalaşma süreci ele alınmıştır. Bu çerçevede yabancı para ipoteği, Eski Medeni Kanun'daki 766/a düzenlemesi ile de karşılaştırılmak suretiyle, genel olarak ipotek tesisi için gerekli şartlar ve Medeni Kanunumuzun madde 851 düzenlemesi ile öngörmüş olduğu özel şartlar çerçevesinde açıklanmıştır.Üçüncü bölümde, taşınmaz rehnine hâkim olan belirlilik, sabit dereceler ve teminat ilkeleri genel olarak ele alındıktan sonra, her bir ilke açısından yabancı para ipoteği değerlendirilmiştir.

In Turkish legal system, mortgage on the foreign currency, was first added to the abrogated Code of Civil Law with supplemented article 766/a within Law No. 3678 dated 14.11.1990. After that latest Code of Civil Law came into force on 01.01.2002 and has expanded the scope of this clause.In accordance with the article 851/2 of the Code of Civil Law, mortgage on the foreign currency shall be constituted to secure loans granted via foreign currency or or exchange rate of foreign currency through credit institutions operating domestically or overseas. In that case, the amount of each grade, will be shown with the same sort of money which is determined in pledge of debt and also mortgage shall not be constituted using more than one currency.The article 851/2 of the Code of Civil Law, without changing the basic rule regarding the establishment of mortgage on the Turkish currency, allows to constitute mortgages on the foreign currency under certain circumstances.Guaranteed amount under mortgage on the foreign currency, can not determinable because of real exchange rate fluctuations, which tarnishes the Turkish legal system.In the first part, foreign currency and exchange rate of foreign currency debt issues are examined and fulfilment of foreign currency debt evaluated under the legal system of pledge through the Code of Obligations.In the second part, conditions that cause enactment of mortgage on the foreign currency and legislative process are considered from past to present. In this context, mortgage on the foreign currency is explained, by comparing with the article 766/a of the abrogated Code of Civil Law, within general necessary conditions for the establishment of mortgage and special conditions prescribed with the article 851 of the Code of Civil Law.In the third part, after evaluation of principles of clarity and definiteness, constant degrees and suretyship in general, mortgage on the foreign currency is considered in terms of each principle.