Ankara-Gölbaşı Mogan Parkı`nın Gölbaşı Özel Çevre Koruma Bölgesi`ne etkileri

Abstract

Sulak alanlar temel ekosistemlerden birini oluşturdukları halde tarih boyunca insanlar tarafından zararlı alanlar olarak görülmüşlerdir. Sulak alanların önemi günümüzde yeni yeni anlaşılmaktadır. Son yıllarda; insanların, uluslararası ve ulusal düzeyde gösterdikleri çevre hassasiyeti sulak alan ekosisteminin sürdürülebilirliğinin sağlanması konusunda önem taşımaktadır. Bu olumlu gelişme sonucunda ülkemizde biyolojik çeşitlilik gösteren alanlar, sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla koruma altına alınmış ve ÖÇKB (Özel Çevre Koruma Bölgesi) olarak ilân edilmiştir. Bu amaçla 22.10.1990 tarihinde Ankara ili Gölbaşı ilçe sınırları içinde 273,94 km²'lik bir alan ÖÇKB alanı ilân edilmiştir.Bu çalışmada Ankara Gölbaşı Mogan Parkı'nın Gölbaşı ÖÇKB'ne olan etkilerini saptayarak, alanın sürdürülebilir kullanımının nasıl sağlanacağının belirlenmesi amaçlanmıştır.Bu amaç doğrultusunda alana ait fiziksel verilerle beraber flora ve faunaya ilişkin bilgiler verilmiştir. Bununla beraber Mogan Parkı'na ait verilerde sunulmuştur. Fiziksel verilerden olan topoğrafyadaki değişimi tespit edebilmek amacıyla Mogan Parkı'nın yapımından önceki ve sonraki uydu görüntülerinden yararlanılmıştır. Bu görüntüler üst üste çakıştırılmış ve 2100 m'lik kıyı şeridinde değişim tespit edilmiştir. Yine aynı yöntem ile alana ait floranın bir parçası olan sazlık alanlardaki değişim tespit edilmiş ve CBS (Coğrafi Bilgi Sistemleri) ortamına aktarılmıştır. Elde edilen veride 5400 m²'lik sazlık alanın ortadan kaldırıldığı belirlenmiştir. Faunada meydana gelen değişim ise, Doğa Derneği'nin yaptığı yıllık sayımlardan yararlanılarak tespit edilmiş ve 65 adet göçmen kuş türünün bir daha bölgeye uğramadığı belirlenmiştir.Çalışmada irdelenen veriler ışığında; Gölbaşı ÖÇKB içinde yapılan Mogan Parkı'nın yapımı sırasında, alanın sürdürülebilir kullanımı dikkate alınmadığı belirlenmiş ve bu doğrultuda tespit edilen olumsuzluklara karşı çözüm önerileri getirilmiştir.Anahtar Sözcükler: Özel çevre koruma bölgesi, Sulak alanlar, Mogan Gölü, AnkaraBilim Kodu: 502.11.01

In spite of the fact that the wet lands make up one of the fundamental ecosystems, they have been regarded by the man as harmful areas in the course of the history. An awareness of the significance of wet lands has recently begun to rise. The environmental insight displayed by the man at national and international levels during the recent years is important to ensure the sustainability of wet lands ecosystem. As the result of this positive development, the parts of land in our country involving biologic diversity have been taken under preservation and declared as SEPR's (Special Environmental Protection Region) so as to ensure their sustainability. To this end, an area of 273.94 km² in the periphery of Gölbaşı district in the province of Ankara on 22 October 1990.The aim of this study to define the effects of Mogan Park, Gölbaşı, Ankara on Gölbaşı SEPR and to determine how to ensure the sustainable utilization of the area.In line with this objective, information regarding the flora and fauna has also been provided in addition to the physical data of the area. Along with them, data for Mogan Park has been submitted as well. So as to be able to detect the changes in topography that make up a part of the physical data, pictures of Mogan Park taken by satellite before and after the construction have been used. These images have been combined with each other and changes have been discovered through a 2100 meter-long lake banks. The change in the reed beds that are a part of the area's flora has also been discovered through the same method and conveyed to the GIS (Geographical Information Systems) medium. Acquired datum has revealed that 5400 m² of reed beds have been wiped out. The change in the fauna has been determined by means of the yearly counting activity carried out by the Nature Society and it has been found out that 65 species of migratory birds have not ever come to the area again.In the context of this data explored in the study, it has been disclosed that the sustainable utilization of the area has not been given consideration to during the construction of Mogan Park in the jurisdiction of Gölbaşı SEPR and proposals have been submitted for the solution of the problems found out accordingly.Keywords: Special environmental protection region, Wetlands, Mogan Lake, AnkaraScience Code: 502.11.01