Safranbolu geleneksel yerleşim dokusunun ekolojik kent tasarımı açısından değerlendirilmesi

Abstract

Geleneksel yerleşim alanları; kendilerine özgü kentsel doku özelliklerinin yanı sıra kültürel ve tarihi değerleri ile de hassas peyzaj özellikleri sergilemektedirler. Toplumların kimliklerini koruyabilmesi ve kültürel sürekliliğin sağlanabilmesi anlamında, bu özellikteki alanların korunup yaşatılması önem taşımaktadır. Bu kapsamda ekolojik tasarımın amacı kentlerde var olan doğal kaynakları korumak, ekolojik işleyişi geliştirmek ve kentsel çevrelerin tasarımı ve yönetimi için daha esnek bir yaklaşımın benimsenmesini sağlamaktır. Çalışma alanı olarak seçilen Safranbolu, Batı Karadeniz Bölgesi'nde yer alan geleneksel yerleşim alanı özellikleri sergilemektedir. I. Dereceden doğal ve kentsel sit olarak koruma statülerine sahip olan kent tarihi, kültürel ve doğal özellikleri ile UNESCO Dünya Miras Listesi'nde yer almaktadır. Bu nedenle ekolojik denge ve kültürel zenginlik açısından kaybedilmemesi gereken bir alan niteliği taşımaktadır. Bu çalışmada Safranbolu Kenti sürdürülebilirlik açısından planlama ve tasarım bütünlüğü kapsamında ele alınmıştır. Bu amaçla alana ilişkin veriler Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) teknolojileri kullanılarak haritalara aktarılmıştır. Alanın sürdürülebilir bir yerleşim olma potansiyeli saptanarak, tasarıma halkın katılımını sağlamak amacıyla anket çalışması uygulanmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen veriler analiz edilerek, alanın sürdürülebilirliğine yönelik ekolojik tasarım ilkeleri belirlenerek, öneriler geliştirilmiştir.

Traditional settlement areas are sensitive landscapes with their own urban structure characteristics, cultural and historical values. Protection and continuity of these characteristic sites are very significant for the sustainability of the civilization identity and culture. In this context ecological design aims to improve ecological functioning, preserve and generate resources for human use, and foster a more resilient approach to design and management of our built environments. Safranbolu, chosen as the study area, is a traditional settlement area located in Western Black Sea Region. Safranbolu has a status of first degree natural and urban protected area. The World Heritage Committee has inscribe city of Safranbolu on the World Heritage List with historical, cultural and natural landscape features. Safranbolu is one of the important areas in terms of ecological balance and cultural richness that must be conserved for its valuable characteristics. In this study will examine that city of Safranbolu based on sustainability in the planning and design integrity. With this aim, the data will be transferred to maps by using Geographic Information System (GIS) technologies. The potential to be a sustainable settlement of the area will be determined and will be conducted questionnaire study to ensure that public participation to design. The data obtained as a result of the study will be analyzed for the sustainability of the area determined by the principles of ecological design and had developed suggestions.