Çoklu karar verme yöntemleri ile arazi kullanımının uygunluğunun belirlenmesi: Bartın havzası örneği

Abstract

Günümüzde nüfus artığı ile birlikte artan kentleşme hızı yanlış arazi kullanımlarına neden olmaktadır. Türkiye‟de kırsal nüfusun %71'i altmış yıl içinde kentsel nüfusa dönüşmüştür. Kısa bir zaman diliminde gerçekleşen bu değişim tarım alanları ve orman alanları gibi ekolojik değeri olan alanlar üzerinde ciddi baskılara ve çeşitli sosyal sorunların oluşmasına neden olmuştur. Söz konusu baskı ve sorunların indirgenmesi ve çözülmesi için çeşitli kavramlar öne sürülmüştür. Bu kavramlardan biri olan sürdürülebilirlik kavramının arazi kullanımına entegrasyonu günümüzde daha da önemli hale gelmiştir. Sürdürülebilirliğin sağlanması için çeşitli kriterlerin değerlendirilmeye alındığı karmaşık bir süreç olan arazi kullanım uygunluk analizinin yapılması gerekmektedir. Bu sürecin en uygun tekniklerle gerçekleştirilmesi önemlidir. Arazi uygunluk analizi için kullanılan en uygun tekniklerden ikisi Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Analitik Hiyerarşi Sürecidir.Bu çalışmada Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Analitik Hiyerarşi Süreci teknikleri kullanılarak, ekolojik planlama perspektifi ile Bartın ili arazi kullanımı değerlendirilecektir. Bu çalışma bölgede uygun ve uygun olmayan arazi kullanımının dağılımını aktarması bakımından önemlidir. Çalışma sonunda elde edilecek verilerin bölgenin planlamasında yönlendirici olacağı düşünülmektedir.Anahtar KelimelerSürdürülebilir alan kullanımı; Uygunluk analizi; Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS); Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS); Bartın.

The rapid population growth today and the growing urbanization causes to the misuse of land.71% of the rural population in Turkey transformed into urban population in 60 years. This change in such a short period of time caused to serious pressures and various social problems on such lands as agricultural lands and forest areas with ecological value. In order to reduce and solve these pressured and problems various notions have been suggested. Sustainability is one of those notions and its integration into land use is now more essential. In order to ensure sustainability, it is necessary to make land use conformity analysis which is a complex process. It is necessary to carry out this process with the most appropriate techniques. Two of the most convenient techniques used for land conformity analysis are Geographical Information Systems and Analytic Hierarchy Process.In this study, land use in Bartın province will be evaluated by using Geographical Information Systems and Analytic Hierarchy Process techniques and with ecological planning perspective. This study is significant in terms of providing the distribution of proper and improper land use. It is believed that the data obtained at the end of the study will be guiding in planning the region.Key WordsSustainable land use; Suitability analysis; Analytic Hierarchic Process (AHP); Geographic Information System (GIS); Bartın