Liderlik tarzı ve kişiliğin psikolojik dayanıklılık tutumlarındaki rolü

Abstract

Günümüzde, örgütlerin toplam performansına olan katkıyı arttırmak için, bireylerin bir araya gelerek oluşturduğu grupların verimlilikleri üzerine yapılan incelemeler yeterli bulunmamakta, bu grupları oluşturan bireylerin her birinin ayrı ayrı toplam performans üzerine etkilerine de odaklanılmaktadır.Psikolojik dayanıklılık, bireylerin örgütlere olan katkısını etkileyen sebeplerden birisidir. Psikolojik dayanıklılık seviyesi yüksek olan birey, yaşamın ve bir yerde iş hayatının stresli ve zorlu koşullarında dahi ayakta kalmayı ve sağlıklı olma durumunu koruyabilecek ve bu durumlarda doğru kararlar almaya devam edebilecektir. Belirli bir amaç için yola çıkmış ve ortak bir hedef için hareket eden bireyleri yönlendiren ve onlara ilham veren liderler, astlarının davranışlarını da etkilemektedir. Ayrıca bireyler arasındaki farklılıkları ve bireylerin neden değişik özellikler sergilediğini araştıran kişilik kavramının da bireylerin davranışlarını etkilediği söylenebilir. Farklı liderlik tarzı ve kişilik boyutlarını sergileyen bireylerin, psikolojik dayanıklılık tutumlarında farklı sonuçlar oluşturacağı beklenmektedir.Bu uygulamalı araştırma çalışmasında (N=495), bazı liderlik tarzı ve kişilik özellikleri boyutlarının, bireylerin psikolojik dayanıklılık tutumlarını olumlu yada olumsuz yönde etkilediğini gösteren bulgulara ulaşılmıştır. Özellikle serbestlik tanıyan liderlik tarzının bireyin psikolojik dayanıklılık seviyesini olumsuz yönde etkilediği ortaya konmuştur. Ayrıca beş faktör kişilik özelliklerinden nörotklik boyutunun psikolojik dayanıklılığı olumsuz yönde etkilediği, dışadönüklük, gelişime açıklık, uyumluluk ve özdisiplin boyutlarının psikolojik dayanıklılık seviyesine olumlu yönde katkı sağladığı tespit edilmiştir.

Nowadays, in order to increase the contribution to the overall performance of the organizations, the investigations are found insufficient on the efficiency of the groups consisting of individuals who come together; it is also focused on the effects on the overall performance of the each individual who make up this group.Resilience is one of the reasons that affect the contributions of individuals to the organization. Individuals with high levels of resilience can protect the status of being healthy and survive even at toughest and stressful conditions of life and business and will continue to make the right decisions in these cases.Leaders, directing individuals who act on their way for a specific purpose and a common goal and inspiring them, has an influence on the behavior of their subordinates. In addition, the concept of personality - investigating the cause of the differences between individuals and why individuals exhibit different characteristics - can be said to affect the behavior of individuals. Individuals exhibiting different leadership styles and personality dimensions, are expected to produce different results in resilience attitude.In this applied research study (N = 495), it is reached some findings showing negative or positive impact of some leadership styles and personality characteristics dimensions on the attitudes of the individual resilience. In particular, it is revealed laissez-faire leadership style has a negative effect on the level of individual resilience. Also, it is determined that neuroticism of the big five personality traits adversely affect resilience and other big five personality dimensions – extraversion, openness, agreeableness and conscientiousness - contribute positively to resilience level.