Avrupa Birliği`nin dış politikası ve Arap Baharı sürecine yaklaşımı

Abstract

Avrupa Birliği, 1951 yılında temelleri atılmış, zaman içerisinde bütünleşme ve derinleşme sürecinden geçerek bugün 28 üyeye ulaşmış, ulus üstü bir yapı olarak karşımıza çıkmıştır. Birlik, dünyadaki küresel güçler arasında yerini alabilmek ve dünya siyaseti ile ekonomisinde söz sahibi olabilmek adına, kurumsal yapısı içerisinde ciddi değişikliklere giderek Ortak Dış ve Güvenlik Politikasını hayata geçirmiştir. Bu çalışmada, AB ve üyelerinin Orta Doğu'ya ilişkin dış politikası ile Arap Baharı süreci ve sonrasına yönelik yaklaşımlarının ne olduğu sorusuna cevap aranmıştır. 2010 yılında başlayıp Orta Doğu ve Kuzey Afrika coğrafyasında hızla yayılan Arap Baharında, Tunus, Mısır ve Libya örnekleri özelinde Birliğin izlediği ortak dış politika, söz konusu politikanın üyeler nezdindeki yansımaları ve ne ölçüde uygulanabildiği, ne kadar başarılı olduğu konularında önemli ipuçları sunulmaya çalışılmıştır. Bu çalışma ile Arap Baharında, AB'nin ODGP'sinin ne yönde değişim gösterdiği, söz konusu değişimin üyeler arasında uyum ve birliktelik sağlayıp sağlayamadığı analiz edilmiştir. Çalışmada AB'nin; ODGP'si, Orta Doğu'ya ilişkin geçmişten günümüze yürüttüğü dış politika ile Arap Baharı sürecine ilişkin politikası hakkında literatür taraması yapılmıştır. Bununla birlikte konuya ilişkin yayımlanan rapor, açıklama, bülten ve basın arşivleri taranarak gelişmeler saptanmıştır. Çalışmanın sonuç kısmında ise AB ve üyelerinin gerçek anlamda bir ODGP'ye sahip olup olmadığı, özellikle Orta Doğu bölgesi, Arap Baharı ve sonrasında yürütülmek istenilen 'ortak' dış politikanın nasıl uygulandığı, bu konuda AB ile üyeleri arasında yaşanan farklılıkların neler olduğu hususlarında değerlendirmeler yapılmıştır.

The European Union (EU) was founded in 1951 and through the process of integration and deepening, it has reached 28 members today and it has emerged as a supranational structure. In order to be able to take place among the global powers in the world and to have a say in world politics and economy, the Union has gone through serious changes in its institutional structure and has created the Common Foreign and Security Policy (CFSP). In this study, the answer was asked about the EU and its members' foreign policy on the Middle East and their approach towards the Arab Spring and its aftermath. The Arab Spring, which has been spreading rapidly in the Middle East and North Africa starting from 2010, has tried to provide important clues about the common foreign policy followed by the Union in Tunisia, Egypt and Libya examples, how these politics are reflected to the members and to what extent they are implemented and how successful they are. In this study, it is analyzed that in the Arab Spring, the EU's CFSP is changing in which direction, and the change does provide harmony and unity between the members or not. In the study, conducted a literature review on the CFSP, foreign policy from the past to present in relation to the Middle East and Arab Spring process. In addition, the reports, descriptions, bulletin and press archives related to the subject were searched and improvements were identified. In the conclusion of the study, it was evaluated whether the EU and its members had a real CSGP, especially the Middle East area, the Arab Spring and how the 'common' foreign policy to be implemented afterwards was applied and the differences between the EU and its members.