Paternalistik liderliğin değişime direnç üzerine etkileri; Örgütsel güvenin aracılık rolü

Abstract

Liderin astlarıyla baba-oğul ilişkisine benzer bir ilişki kurduğu ve onları koruyup kolladığı liderlik tarzına paternalistik liderlik adı verilmektedir. Paternalist liderler, kendi çıkarlarından çok örgütsel faydayı ve çalışanlarını gözeten; babacan, otoriter, güçlü kişilerdir. Paternalistik liderlik temel olarak otoriter, yardımsever ve moral liderlik olarak üç alt boyuttan oluşmaktadır. Değişim dört aşamadan meydana gelmektedir. Bunlar; inkar, direnç, keşif ve kabul aşamalarıdır. Bu aşamalardan biri olan değişime direnç kavramı, en geniş anlamıyla ortaya çıkabilecek değişimlere karşı durma ve durağanlığı destekleme eğilimi olarak tanımlanabilir. Öte yandan açık iletişim, karar alma süreçlerine katılım, örgüt içinde bilgi iletimi gibi etkinliklerle sağlanan örgütsel güven kavramı da örgütlerin hayatta kalmaları için önemli bir kavram olarak değerlendirilmektedir. Bu kavram da örgüte güven, çalışma arkadaşlarına güven ve yöneticilere güven olarak üç alt boyuttan oluşmaktadır. Bunlara bağlı olarak, bu çalışmanın amacı paternalistik liderliğin örgütsel güven ve değişime direnç üzerindeki etkileri incelemektir. Aynı zamanda, örgütsel güvenin paternalistik liderlik ve değişime direnç arasında aracı rolü olduğu da araştırılmıştır. Bu kapsamda, kamu kurumlarında ve özel sektörde çalışan 203 kişi ile anket çalışması yapılmıştır. Bu çalışma ile elde edilen veriler analiz edilerek yorumlanmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre paternalistik liderliğin hem değişime direnç hem de örgütsel güven arasında pozitif bir ilişkiler gözlemlenmiştir.

The type of leadership that the leaders establish a relationship with their subordinates similar to father-son relationships and in which they protect them is called paternalistic leadership. Paternalistic leaders are those who keep organizational benefits and employees before their own interests, are fatherly, authoritative, and powerful. Paternalistic leadership is basically classified with three sub-dimensions as authoritarian, benevolent, and moral. Change consists of four stages, which are denial, resistance, exploration, and acceptance. Among these stages, the concept of resistance to change can be defined as standing against the changes that are likely to occur and supporting steadiness in its broadest sense. On the other hand, organizational trust is also regarded as an important concept for the organizations to survive in a competitive environment. Organizational trust can be provided by open communication, participation of all the members in the decision-making processes, and information transfer within the organization. This concept consists of trust in the organization, trust in the workmates, and trust in the manager or leader. In light of all these, the aim of this study is to investigate the effects of paternalistic leadership on organizational trust and resistance to change. Furthermore, it is also hypothesized that organizational trust has a mediating role between paternalistic leadership and resistance to change. Within this scope, a questionnaire study is conducted with 203 people who work in either public or private institutions. Collected data are interpreted by analyzing. The results indicate that paternalistic leadership has a positive relationship between both resistance to change and organizational trust.