Evaluation of neurovascular structures according to sphenoid sinus variations using contrasted hypophyseal MRİ

Abstract

Sfenoid sinüs en ulaşılmaz paranazal sinüslerdir, sfenoid kemik gövdesi içinde yer alır ve hayati sinir ve damar yapıları ile çevrilidir. Anatomik olarak sfenoid sinüsün büyüklüğü ve şekli değişir. Bu varyasyonun sıklığı yaş ve cinsiyete göre değişir. Optimal hasta bakımı için anatomik varyasyonun ayrıntılı olarak anlaşılması önemlidir. Bu, Göztepe/İstanbul'da, Bahçeşehir Üniversitesi Hastanesi'nde (Medical Park), 14-70 yaş arası 1Haziran 2015 -31 Temmuz 2019 tarihleri arasında, 14-70 yaş arası hastaların hipofiz bezi MRG kayıtları kullanılarak sfenoid sinüs varyasyonunun yaygınlığını araştıran retrospektif bir çalışmadır. Toplam 204 hipofiz MRG incelemesi, sfenoid sinüs hacmi, septa sayısı ve yerleşim bölgesi, pnömatizasyon tipi, optik sinir ve internal karotid arter çıkıntısı, inter-optik ve inter-karotid mesafeleri açısından analiz edildi. Sfenoid sinüsün ortalama hacmi 23.4 cc idi. Çalışma popülasyonunda tek septa yaygındı (% 61.8) ve septanın temel bağlanma bölgesi çoğunlukla sella (% 40.2) idi. Pnömatizasyonun en yaygın tipi yüzde 58.3 ile post sellar tip idi. Optik sinirlerin çoğunluğu (%43.6) protrüzyon yapıyordu. Internal Karotid Arterlerin çoğu olguda, sfenoid sinüs ile ilişkili olarak protrüzyon yaptığı görülmüştür (sıklık % 53.9). Optik foramenlerden çıktıktan hemen sonra iki optik sinir arası mesafe ortalaması 11,84 mm, prekiazmatik optic sinirler arası mesafe ortalaması 7 mm'dir. İki kavernöz karotid arter arasındaki mesafe 20,53 mm, paraklinoid karotid arterler arasındaki mesafe 13.72 mm'dir. Optik sinirler arası mesafe ile karotid arterler arasındaki mesafe sfenoid sinüsler büyüdükçe artmıştır. Bu çalışma sfenoid sinus hacminin optic sinirin protrüzyonunu etkilediğini ve sinus hacmi ile optic sinirler arası mesafe ve carotid arterler arası mesafe arasında ilişki olduğunu göstermiştir. Bu çalışmanın bulguları, nöroşirürji ve kulak burun boğaz uzmanlarının, görüntüleme raporlarında sfenoid sinüs ve ilişkili nörovasküler yapı varyasyonlarının rutin olarak tanımlanması ile transsfenoidal cerrahide olası komplikasyonların azaltılmasına yardımcı olabilir

Sphenoid sinus is the most inapproachable paranasal sinuses, lie within the body of sphenoid bone and enclosed by vital neural and vascular structures. Anatomically sphenoid sinus varying in size and shape. The prevalence of these variation changes according to age and sex. Detail understanding of anatomical variation is important for optimal patient care. This is a retrospective study investigate the prevalence of sphenoid sinus variation using MRI scan of pituitary gland for patient aged from 14-70 years at Bahcesehir University Hospital (Medical Park) in Goztepe/Istanbul, from first of June 2015 to thirty-first of July 2019. A total of 204 hypophyseal MRI scan was analyzed for sphenoid sinus volume, number of septae and its insertion site, type of pneumatization, optic nerve and internal carotid artery protrusion, and inter optic and inter carotid distance. The mean volume of the sphenoid sinus was 23.4cc. Single septa was prominent among study population (61.8percent) and the principle attachment site of the septa was sella (40.2percent). The commonest types of pneumatization was the post sellar type 58.3percent. The majority of optic nerves were protruding 43.6percent. The ICA in relation to the sphenoid sinus was seen protruded in most of cases (frequency 53.9percent). The mean inter-optic nerve distance just after coming from optic foramen was 11.84mm, prechiasmatic inter-optic nerve distance was 7mm. The distance between two cavernous carotid arteries was 20.53mm, inter-distance between paraclinoid carotid arteries was 13.72mm. the distance between optic nerves and the distance between carotid arteries was more in larger sphenoid sinus. This study shows that, the sinus volume effect the protrusion of optic nerve and the distance between two optic nerves and carotid arteries. The result of this study can assist the neurosurgeon and otorhinolaryngologist to decrease possible complications in trans-sphenoidal surgery by routine description of the sphenoid sinus and related neurovascular structures variations in the imaging report