İş doyumunun yordayıcısı olarak çok boyutlu örgütsel kimliklenme: İşle bütünleşmenin aracılık rolü

Abstract

Bu araştırmanın amacı çok boyutlu örgütsel kimliklenmenin iş doyumu üzerindeki etkisinde işle bütünleşmenin aracı etkisini belirlemektir. İlşkisel tarama modelin kullanıldığı araştırmanın evrenini 2014-2015 akademik yılının güz yarı döneminde İstanbul ili sınırlarında bulunan devlet ve özel üniversitelerinin hazırlık birimlerinde çalışan İngilizce okutmanları oluşturmaktadır. Araştırma için gerekli veriler 34 vakıf ve 9 devlet üniversitesi İnglizce okutmanlarından elde edilmiştir. Okutmanların iş doyumu düzeylerini belirlemek için `Minnesota İş Doyumu Ölçeği`, çok boyutlu örgütsel kimliklenme düzeyini belirlemek için `Çok Boyutlu Örgütsel Kimliklenme Ölçeği` ve işle bütünleşme düzeyini belirlemek için ise `İşle Bütünleşme Ölçeği` kullanılmıştır. Bu araştırma için van Dick vd.(2004 ) tarafından geliştirilen çok boyutlu örgütsel kimliklenme ölçeğinin dört boyutuna ve dört odağına bağlı kalınarak yeni bir ölçek hazırlanmıştır. Araştırmanın bulgular bölümü için verilerin analiz edilmesi aşamasında SPSS 20 ve hazırlanan Çok Boyutlu Örgütsel Kimliklenme Ölçeğinin doğrulayıcı factor analizi için AMOS programları kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkiler korelasyon ve path analizi ile hesaplanmıştır. Bu araştırma için hazırlanan `Çok Boyutlu Örgütsel Kimliklenme Ölçeği` için faktör analizi ve geçerlik güvenirlik analizleri yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; iş doyumu, çok boyutlu örgütsel kimliklenme ve işle bütünleşme incelendiğinde değişkenler arasındaki tüm ilişkilerin pozitif yönde ve anlamlı olduğu sonucuna varılmıştır. Değişkenler arası en güçlü ilişkinin işle bütünleşme ve iş doyumu ilişkisinde olduğu belirlenmiş ve ayrıca okutmanların iş doyumu, işle bütünleşme ve çok boyutlu örgütsel kimliklenme düzeylerinin ortalama ya da ortalamanın üzerinde olduğu tespit edilmiştir. İş doyumu ve çok boyutlu örgütsel kimliklenme arasındaki ilişkide işle bütünleşmenin aracı rolünü tespit etmeye yönelik analizler sonucunda işle bütünleşmenin bu ilişkide kısmı aracı rolü üstlendiği sonucu elde edilmiştir.Anahtar kelimeler: İş Doyumu, Çok Boyutlu Örgütsel Kimliklenme, İşle Bütünleşme, Aracılık Rol, Kısmi Aracılık.

The purpose of this study is to determine the mediating role of work engagement on the relationship between multidimensional organizational identification and job satisfaction. In this very study where relational screening model was used, the sample of the study was the English language instructors who were working in the English Preparatory Schools of the state and private universities in İstanbul in the fall semester of 2014-2015 academic year. The data required for the study is gathered from the English language instructors who were currently working in those 9 state and 34 private universities. In order to determine the level of job satisfaction of the instructors, 'Minnesota Jab Satisfaction Scale', to determine the multidimensional organizational identification, 'Multidimensional Organizational Identification Scale' and to determine the level of work engagement, 'Utrecht Work Engagement Scale' were used. For this study a new Multidimensional Organizational Identification Scale' was constructed while still depending on the four dimensions and four foci of the original scale which was prepared by van Dick et al.(2004) for their studies. SPSS 20 and AMOS programmes were used to analyse the data gathered from these three scales and the correlation and path analysis were used for the relations between variables. Besides, the explanatory factor analysis and confirmatory factor analysis were done for the 'Multidimensional Organizational İdentification Scale' which was prepared for this study. The results of the study revealed that all the relations between the three variables of the study are positively meaningful and the strongest relation is the relation between work engagement and job satisfaction. Moreover, the levels job satisfaction, work engagement and multidimensional organizational identification of the instructors are average or above average. One of the outstanding result of the study is that work engagement has a partial mediating role on the relation between multidimensional organizational identification and job satisfaction.Key words: job satisfaction, multidimensional organizational identification, work engagement, mediating, partial mediating.