Özel okullarda görev yapan ortaokul öğretmenlerinin performanslarının değerlendirilmesinde hiyerarşik yapının etkisi

Abstract

Bu çalışma, özel okullarda görev yapan öğretmenlerin performans değerlendirme ölçütlerini çok katmanlı hiyerarşik yapı içerisinde inceleyen, öğretmenlerin bu süreçte karşılaştıkları sorunları belirleyerek bu sorunlara çözüm önerisi getirmeyi amaçlayan bir çalışmadır. Çalışmanın genel amacı, özel okullarda görev yapan öğretmenlerin performans değerlendirme sistemini, çok katmanlı hiyerarşik yapı içerisinde niteliksel açıdan öğretmen performanslarına ilişkin okul yöneticisi, zümre başkanı ve öğretmen görüşlerine göre belirlemektir. Karşılaştırmalı analiz yapmayı amaçlayan bu çalışma, nitel araştırmalardan biri olan oluşturmacı kuram oluşturma modeliyle tasarlanmıştır. 2018-2019 yılları arasında İstanbul ilindeki özel okullarda çalışan 5 öğretmen, 5 zümre başkanı, 5 müdür yardımcısı, 5 okul müdürü ile yüz yüze görüşme sağlanmış ve önceden belirlenen görüşme sorularına cevap alınmıştır. Veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Yapılan nitel çalışmada elde edilen verilere içerik analizi yapılmıştır. Öğretmenin yerine getirmesi gereken en önemli sorumluluğu, özel okulların çok katmanlı hiyerarşik yapısı içerisinde öğretmen performansının ölçülmesinin yönetim süreçlerine katkısı, öğretmenin performansının nasıl değerlendirilebileceği, özel okullardaki öğretmen performansının değerlendirilmesinin işte kalması açısından öğretmeni nasıl etkileyebileceği, öğretmen performansının değerlendirilmesinde olası sorun ve çözümlerin neler olduğu temaları altında sonuca ulaşılmıştır. Çalışmanın sonucundan, öneri olarak `Özel okullardaki hiyerarşik yapı içerisinde öğretmen performans değerlendirme basamakları` modellemesi oluşturulmuştur. Anahtar Kelimeler: Öğretmen, Özel Okul, Performans Değerlendirme, Hiyerarşi, Performans

This study analyzes the evaluation criterion used to gauge teachers' performances in the multilayered hierarchy within private schools and aims to propose solutions to the problems private school teachers encounter. Purpose of this study is to design a performance evaluation system that will determine private school teachers' performances based on qualitative evaluations by principals, principal teachers and teachers within school's multilayered hierarchy. Aiming to make comparative analysis, this study has been designed with the model of constructionist grounded theory which is a qualilative research. 5 teachers, 5 principal teachers, 5 assistant principals and 5 principals who have worked at the private schools in İstanbul between 2018-2019 have been interviewed face-to-face using predefined interview questions. A semi-structured interview method has been employed as the data collection tool and content analysis has been run over the data gathered. Results of the study were derived based on teachers' primary objective, contribution of the performance evaluations to the managerial processes within the multilayered hierarchy at private schools, ways of evaluating teachers' performances, possible effects of private school teachers' performance evaluations on their job status, solutions to the problems during teachers' performance evaluations. As a result of the findings of this study, the `Model for Performance Evaluation Stages of the Private School Teachers` has been proposed. Keywords: Teacher, Private School, Performance Evaluation, Hierarchy, Process