Mor çiçekli ormangülü (Rhododendron ponticum L.) toprak üstü ve toprak altı biyokütlesinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada Doğu Karadeniz Bölgesi Artvin ilinde yer alan mor çiçekli orman gülünün (Rhododendron ponticum) toplam biyokütle, toprak üstü biyokütle, toprak altı biyokütle, gövde ve yaprak biyokütle değerleri belirlenmiştir. Araştırma alanında mor çiçekli ormangülünün toplam biyokütle, toprakaltı biyokütle, topraküstü biyokütle, gövde ve yaprak biyokütlesi değerlerini belirlemek amacıyla rastgele (tesadüfi) örnekleme yöntemine göre deneme alanları seçilmiştir. Araştırma alanının tamamında toplam 65 adet olmak üzere 5 x 5 m ebadında araştırma parselleri seçilmiştir. Kök örneklemesi, 35 cm derinliğinde 6.4 cm çapında çelik silindiri toprağa çakmak sureti ile her deneme alanından 5 adet kök örneği alarak yapılmıştır. Bu amaçla, 65 deneme alanından ilkbahar ve sonbahar dönemlerinde toplam 325 adet kök örneği alınmıştır. Elde edilen biyokütle değerlerinden yararlanılarak boy ve örtme derecesine bağlı mor çiçekli ormangülü'nün biyokütle regresyon denklemleri oluşturulmuştur. Araştırma alanında mor çiçekli ormangülü'nün ortalama toprak üstü biyokütle değeri 16,06 ton/ha, toplam biyokütle değeri ise 24,46 ton/ha olarak tespit edilmiştir. Mor çiçekli ormangülü'nün yaprak biyokütlesi 4,35 ton/ha olup, gövde biyokütlesi 11,71 ton/ha olarak belirlenmiştir. Mor çiçekli ormangülü'nün ortalama toprak üstü biyokütle değeri toplam biyokütlenin % 65,66'sını oluşturmaktadır. Yaprak biyokütlesi toprak üstü biyokütlenin % 27,08'sini, gövde biyokütlesi ise % 72,92'sini oluşturmaktadır. Toplam biyokütlenin % 17.78'inin yaprak, % 47.88'sinin ise gövde biyokütlesinden ibaret olduğu tespit edilmiştir. Yapılan bu çalışma ile ülkemizde özellikle Karadeniz Bölgesin'de geniş bir yayılış alanına sahip mor çiçekli ormangülü için biyokütle modellemelerinde kullanılmak amacıyla denklemler geliştirilmiştir.

In this study, carried out in Artvin city located in Eastern Black Sea Region, total biomass, aboveground biomass, underground biomass, branch and leaf biomass values of Rhododendron ponticum were determined. With the aim of determining total biomass, aboveground biomass, underground biomass, branch and leaf biomass values of Rhododendron ponticum, plots were selected according to random sampling method in study area. Total 65 plots, each 5x5 m, were chosen. 5 root sampling was performed in each plot by penetrating steel cylinder which is 35 cm depth and 6.4 cm diameter into soil. For this purpose, both spring and autumn season, totally 325 root samples were taken from 65 plots. Biomass regression equations of Rhododendron ponticum were developed by means of biomass values obtained. It was found that average aboveground biomass value of Rhododendron ponticum was 16058,68 kg/ha, while total biomass value of it was 24457,12 kg/ha in study area. It was calculated that leaf biomass of Rhododendron ponticum was 4349,36 kg/ha, whereas stem biomass of it was 11709,32 kg/ha. Average aboveground biomass value of Rhododendron ponticum constituted 65,66 % of total biomass. Leaf biomass and stem biomass constituted 27,08 % and 72,92 % of aboveground biomass respectively. It was determined that 17.78 % and 47.88 % of total biomass comprise of leaf and stem biomass respectively. In this study, equations were developed to be used in biomass modelling of Rhododendron ponticum occupying a widely area in the Black Sea Region of our country especially.