Orman kaynaklarının toplam ekonomik değerinin tahmini: Camili biyosfer rezerv alanı örneği

Abstract

Orman kaynaklarının sağlamakta olduğu ürün ve hizmetlerin büyük bir kısmıdoğrudan pazara sahip olmasa da, aslında önemli ekonomik değere sahiptirler. Buürün ve hizmetlerin ekonomik değeri ortaya konularak, sürdürülebilir ormankaynakları yönetimi sağlanabilir, daha etkin bir işlevsel planlama yapılabilir,ormanların ulusal ekonomiye olan katkısı daha gerçekçi bir şekilde ortaya konabilir.Bu çalışmada Türkiye'de orman kaynaklarının sahip olduğu pazarı olan ve olmayanürün ve hizmetler ile bunların ekonomik değerini belirlemede kullanılan değerbelirleme yöntemleri hakkında kavramsal çerçeveyi oluşturmak ve ülkemizin ilk vetek biyosfer rezerv alanı olan Camili Biyosfer Rezerv Alanı örneğinden hareketle,orman kaynaklarının toplam ekonomik değerini mümkün olduğunca fazla bileşenleortaya koymak amaçlanmıştır.Çalışmada odun kökenli ürünlerin, odun dışı bitkisel ürünlerin, bal üretiminin,otlatmanın ve karbon tutmanın ekonomik değerleri pazar fiyatlarına göre; toprak vesu havzası koruma ile tıbbi bitkiler için seçenek değerinin ekonomik değerleri faydatransfer yöntemi göre, rekreasyon işlevinin değeri seyahat maliyeti ve koşullu değerbelirleme yöntemlerine göre ve kullanım dışı değerlerin ekonomik değeri ise koşulludeğer belirleme yöntemine göre tahmin edilmeye çalışılmıştır.Çalışmanın neticesinde alt sınır değerlerine göre kullanım değerlerinde öne çıkanişlevlerin arıcılık ve bal üretimi (%51,89), karbon tutma (%21,48) ve rekreasyon(%16,93) olduğu belirlenmiştir. Ayrıca işlevsel orman kaynakları yönetimininsağlanması için ekosistem hizmetlerinin değerinin belirlenmesi, ilgili planlarda veyönetmelikte bu hususlara yer verilmesi ve değer belirlemede karşılaşılan verieksikliği sorununun ortadan kaldırılması gerektiği tespit edilmiştir.

Although most of the products and services provided by forest resources do not havemarkets directly, they have important economic values. By estimating the economicvalue of these products and services, sustainable forest resources management can beensured, better functional planning can be made and contribution of forests tonational economy can be presented more accurately.This study aims to construct a conceptual framework about market and non-marketproducts and services of forest resources in Turkey and valuation methods used ineconomic valuation of these products and services and also to estimate totaleconomic value of forest resources with maximum number of value components inthe example of Camili Biosphere Reserve Area which is the first and only biospherereserve area of Turkey.The economic values of wood based forest products, non-wood forest products,honey production, grazing and carbon sequestration are estimated by market prices;the economic values of soil protection, watershed protection and option value ofpharmaceuticals are estimated by benefit transfer method, the economic value ofrecreation is estimated by travel cost method and contingent valuation method andthe economic value of non-use values are estimated by contingent valuation method.As a result of study, based on minimum values it is determined that outstandingfunctions in total use values are apiculture and honey production (51,89%), carbonsequestration (21,48%) and recreation (16,93 %). Also it is revealed that in order tosustain functional forest resources management, it is necessary to estimate economicvalue of ecosystem services, include these subjects in related plans and regulationsand eliminate lack of data problem encountered in economic valuation.