Burun tekerlekli hafif nakliye uçağı iniş takımı ön tasarımı ve boyutlandırılması HD 19 için bir uygulama

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi BURUN TEKERLEKLİ HAFİF NAKLİYE UÇA?I İNİŞ TAKIM ÖN TASARIMI ve BOYUTLANDIRILMASI HD 19 İÇİN BİR UYGULAMA MUHAMMET ERDEM Anadolu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Sivil Havacılık Anabilim Dalı Danışman: Doç.Dr.Hikmet KARAKOÇ 1995, Sayfa 129 Uçak ön tasarım çalışmalarında önemli bir yer tutan iniş takımı ön tasarımı pek çok alt sistem ve elemanların tasarım ve ölçülendirilmesini kapsamaktadır. Bu çalışma, iniş takımı tasarım safhaları ve uçak tasarımı ile iniş takımları tasarımı arasındaki ilişki hakkında genel bir bilgi vermekte, burun tekerlekli hafif nakliye uçağı iniş takımı ön tasarımı ve boyutlandırılmasını içermektedir. İniş takımları ön tasarımı ve boyutlandırılması, iniş takımları yerleşiminin incelenmesi, lastik seçimi, seçilen lastik ve uçağın flotation analizi, oleopnömatik amortisör tasarımı, fren tasarımı ve boyutlandırılması, iniş takımlarına etkiyen yüklerin hesaplanmasını içermektedir. Bu çalışma kapsamındaki konuların FAR Part 23'e göre burun tekerlekli hafif nakliye uçağında bir uygulaması yapılmıştır. Ayrıca tüm çalışmaları kapsayan bir bilgisayar programı hazırlanmış ve programın akış şeması, kullanma kılavuzu, bilgisayar programından örnek uçak için elde edilen sonuçlarla birlikte çalışma ekinde sunulmuştur. Programın, amortisör ve lastik yükleri için elde edilen ve çalışma içerisinde yer alan ifadelerin taylor serisi açılımı uygulanarak hazırlanmış bölümü kullanılarak, amortisörün yük-piston hareketi eğrisi elde edilebilmekte ve amortisör verimi, maksimum yük, piston kurs boyu değerleri hesaplanabilmektedir. Oleopnömatik amortisör dizaynı kapsamında, orifis katsayısı ile `piston kesit alanı/başlangıçta hava hacmi` değerlerinin amortisörde verim, maksimum yük ve piston kurs boyu değerlerine etkileri incelenmiş ve inceleme neticesi elde edilen sonuçlar değerlendirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Uçak Dizaynı, İniş Takımı, Lastik, Flotation, Amortisör, Fren

ABSTRACT Master of Science Thesis PRELIMINARY DESIGN AND SIZING OF A NOSE WHEEL TYPE LIGHT WEIGHT TRANSPORTATION AIRCRAFT LANDING GEAR ONE APPLICATION FOR HD 19 MUHAMMET ERDEM Anadolu University Graduate School of Natural and Applied Sciences Civil Aviation Program Supervisor: Dr.Hikmet KARAKOÇ 1995, Page 129 Preliminary design of landing gear which holds an important place in preliminary aircraft design studies includes numerous subsystem and component designs. This study gives general information about landing gear design phases, relations between landing gear and aircraft design, and includes the preliminary design and sizing of a nose wheel type light weight transportation aircraft landing gear. Landing gear preliminary design and sizing consists of landing gear layout analyze, selection of tires, flotation analyze for the selected tires and aircraft, oleopneumatic shock absorber design, brake design and sizing, calculation of loads affecting landing gears. The application of the subjects included by this study has been performed on a nose wheel type light weight transportation aircraft in accordance with FAR Part 23. A computer program has been prepared for all studies, a user manual and a flow chart for this computer program, and the obtained results from the program for the sample aircraft are attached. The shock absorber load-stroke curve can be obtained and the efficiency of the shock absorber, maximum load, maximum stroke can be calculated by using the section of program prepared by application of taylor series to the loads of shock absorber and tire defined in the study. Within the oleopneumatic shock absorber design, the effect of the orifice coefficient and `the section area of the piston/the initial air volume` values to the efficiency of the shock absorber, maximum load, and maximum stroke have been investigated and the results of investigation analyzed. Key Words: Aircraft Design, Landing Gear, Tire, Flotation, Shock Absorber, Brake