Endüstriyel atık maddelerden mikrobiyal yolla B-karoten üretimi

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi ENDÜSTRİYEL ATIK MADDELERDEN MİKROBİYAL YOLLA P-KAROTEN ÜRETİMİ MUSTAFA KAHYAOĞLU Anadolu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı Danışman: Prof. Dr. Merih KIVANÇ 1999, Sayfa 52 Biyoteknolojideki gelişmelere bağlı olarak son yıllarda endüstriyel fermentasyonla P-karoten üretimi konusunda çalışmalarda artmıştır. Araştırmamızda hem endüstriyel atık maddelerin çevreye zarar vermeden değerlendirilmesi hemde besin ve ilaç endüstrisinde provitamin A olarak kullanılan P-karoten üretilmesi amaçlanmıştır. Endüstriyel atık maddelerden olan melas,şlempe ve peynir altı suyu doğal besiortamı olarak kullanılarak mikrobiyolojik yolla P-karoten üretilmiştir. Fermentasyon deneylerinde sentetik besiyeri olarak YPK buyyon, Malt ekstrakt buyyon, doğal ortam olarakta şeker sanayinin yan ürünü olan şeker pancarı melas'i ve şlempesi, gıda sanayinin atık maddesi olan peynir altı suyu kullanılmıştır. Melas, şlempe ve peynir altı suyu kullanılmadan önce ön işlemlerden geçirilmiştir. Fermentasyonda kullanılan mikroorganizmalar yapılarında P-karoten oluşturan ve özellikle biyoteknolojik araştırmalarda sıkça kullanılan Phycomyces blakesleeanus ve Phycomyces nitens, Blakesleea trispora suşları ile Mucor mucedo suşlandır. Yapılan çalışmalarda Phycomyces blakesleeanus ve Phycomyces nitens suşları 20°C'de Patates dekstroz agar'da ve Blakesleea trispora, Mucor mucedo suşları ise wort Agar'da geliştiği görülmüştür. Denemeler sonunda p-karoten miktarı YPK buyyon'da 1,8-12,1 mg/lt, malt ekstrakt buyyon'da 7,9-27 mg/lt, melas'ta 6,1-43,3 mg/lt, şlempe'de 3-9,9 mg/lt, peynir altı suyunda 4,4-12,5 mg/lt arasıda değişmiştir. En yüksek P-karoten miktarı ise genelde B.trispora susundan elde edilmiştir. Sonuç olarak, mikrobiyal yolla P-karoten üretimi, kullanılan mikroorganizmaya, fermentasyon ortamına, ilave edilen maddelere, aydınlatmanın uygulanıp uygulanmamasına göre büyük ölçüde değişmiştir. Melas, şlempe, peynir altı suyu gibi endüstriyel atık maddelerin P-karoten üretiminde kullanılabileceği görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Beta karoten, Phycomyces blakesleeanus, Blakeslea. trispora,

II ABSTRACT Master of Science Thesis P-CAROTENE PRODUCTION BY MEANS OF FERMENTATION FROM INDUSTRIAL WASTE MUSTAFA KAHYAOGLU Anadolu University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Biology: Major Biology Supervisor: Prof. Merih KIVANÇ 1999, Page 52 Nowadays, Studies of P-carotene production by means of fermentation was increased depending on development in biotechnology. In our study the goal was to use waste substrate, before it damages the enviroment; and also to produce P-carotene which is used as provitamin A.in food and medicine industry. Sugar beet molasses and whey, which were from industrial waste, used as natural in growth substrate and P-carotene was produced by microbiology way. In our experiments YPK buyyon, Malt Ekstract were used as the synthetic substrate, sugar bett molasses and whey were used as the natural substrate. The later substrates were pretreated before using. Microorganisms that were used for P-carotene production were Phycomyces blakesleeanus, Blakesleea trispora, Phycomyces nitens, Mucor mucedo, our study showed that the optimum condition for these fungia at 20- 27°C on patoto dextrose agar and Wort agar Fermentation was done in 250 ml Flaks with 50 ml growth substrate an the Orbital incubator SI 50 shaker incubatr, at 27°C. It was seen that amount of P-carotene is 7,9-27 mg/lt in Malt extract broht, 1,8- 12 mg/lt in YPK Buyyon, 6,1-43,3 mg/lt in Molas, 4,4-12,5 in Whey. The highest production yield was the one produced by Blaksleea trispora As a result beside these waste substrate other waste substrate may give similar production. İt will be a good subject to study on that for future research. Keywords: Beta Carotene, Phycomyces blakesleeanus, Blakesleea trispora,