Kemalettin Kamu`nun Anadolu şiirlerinde insan ve mekan yaklaşımı

Abstract

Türk edebiyatına Gerçekçilik akımının etkisi ile yeni bir boyutla Tanzimat döneminde giren mekan olgusu, ilk etapta bir dekor işlevini görmekten öteye geçmeyi başaramaz. Daha sonraları ise mekanın insan üzerindeki olumlu-olumsuz yansımaları betimlenmeye başlanır. Roman, öykü ve tiyatro oyunlarının olgunlaşmasıyla birlikte, mekan da dekor işlevinden sıyrılarak bir metin kişisi kadar önemli bir yer edinir. Mekanın tarihsel ve sosyal bir bileşen olarak işlevi, kimlik kurulumundan algının oluşturulmasına kadar çeşitli boyutları ile ön plana çıkar. İnsanların belleklerinin oluştuğu, düşünsel ve duygusal bağlarının sağlandığı, kendilerini tanımladıkları ve hatta merkeze alarak varlık alanlarını kurdukları bir araç haline gelir.Bu tezin amacı Milli Mücadele döneminin koşullarını, sosyal ve kültürel olgularını belirledikten sonra, bu dönemi öncesi ve sonrasıyla doğrudan yaşayan Kemalettin Kamu'nun şiirlerinde mekanın nasıl işlendiğini çözümlemektir. Toplumsal ve milli uyanışın yüzü olan Kamu, yaşadığı yeri tanıtmanın değil, yaşanılan coğrafya ile insan ve tarih arasında ilişki kurarak milli bilincin oluşturulmasının peşindedir. Bu arayış kimi zaman tarihle bağlantı kurulması, kimi zaman inançla bütünleşik bir algının betimlenmesi şeklinde hem toplumsal `biz öznesi` hem de bireysel `ben öznesi`nin dilinden aktarılır.Tezde Kemalettin Kamu'nun şiirlerinde mekan kavramı, sosyolojik açıdan; kimlik, aidiyet ve milliyetçilik gibi kavramlarla; psikolojik açıdan; genişleyen, açık, kapalı ya da labirentleşen mekan biçiminde irdelenmiştir. Bu amaçla ilk olarak mekanın insan üzerinde nasıl bir etki uyandırdığı konusu üzerinde durulmuş, sonrasında ise dar mekan, geniş mekan, labirentleşen mekan kavramları açıklanmış, `Mekân ve Edebiyat`, `Mekân ve Şiirde Mekanın Psikolojik Yansımaları`, `Kemalettin Kamu'nun Şiirlerinde Anadolu`,`Kemalettin Kamu Dil ve Gelenek` ana başlıkları altında Kemalettin Kamu'nun şiirlerinde mekanın sosyal ve psikolojik boyutları irdelenerek, mekan-milli kimlik ilişkisi irdelenmiştir.Anahtar Sözcükler : Kemalettin Kamu'nun Şiirlerinde Mekan ve İnsan, Kemalettin Kamu'nun Şiirlerinde Mekan, Mekanın Sosyal ve Psikolojik boyutu.

The setting of the Turkish literature entering in the Tanzimat period with a new dimension,with the effect of the Realism movement, fails to pass beyond the function of a decor in the first stage. Later on, the positive and negative reflections of the setting on human beings begin to be described. With the maturation of novels, stories and theater plays, space gets a setting, as important as a text person, by escaping the function of decor. The function of the setting as a historical and social component comes to the forefront with its various dimensions ranging from the establishment of the identity to the creation of the perception. It becomes a means by which people's memory, intellectual and emotional ties, identities, and even centrality, establish their existence.The purpose of this thesis is to analyze how the setting is treated in the poems of Kemalettin Kamu, who lived directly before and after this period, after determining the conditions, social and cultural events of the National Struggle period. Kamu, who is the face of social and national awakening, follows the formation of national consciousness by establishing a relationship between living geography, human and history, not by introducing the place where he lived. This quest is sometimes conveyed in the form of linking to history, sometimes in the form of a representation of a perception unified with belief, through the language of both social subject `We` and individual self `I`.In this thesis, the concept of setting in the poetry of Kemalettin Kamu has been examined in sociological aspects such as identity, belonging and nationalism; Psychologically, in the form of an open, closed or labyrinthine setting. For this purpose, firstly, the concept of how the setting evoked the effect on human is emphasized, then the concepts of narrow setting, spacious setting an labyrinthine setting are explained, and under the main headings of `Setting and Literature`, `Setting and Psychological Reflections of Setting in Poetry `, `Anatolia in Poetry of Kemalettin Kamu `, ` Kemalettin Kamu- Language and Tradition` , the relationship between setting and national identity was examined by studying the social and psychological dimensions of the setting in the poems of Kemalettin Kamu.Key Words: Setting and Human at Kemalettin Kamu's Poems, Setting at Kemalettin Kamu's Poems, The Social and Psychological Dimensions of the Setting.