Yusuf Atılgan`ın öykülerinde yapı ve izlek

Abstract

Modernizmin edebiyatımızdaki güçlü kalemlerinden biri olan Yusuf Atılgan, öyküleriyle varoluş sarmalındaki insanın bireyleşme yolundaki sancılarını konu edinir. Özellikle köy, kasaba, kent gibi farklı mekanlarda kendine ve topluma yabancılaşan bireyin siyasi, kültürel ve ekonomik çıkmazlardaki yalnızlıklarını öykü kişilerinin iç sesleriyle okuyucuya sunar. Yusuf Atılgan, `Kasabadan`, Köyden` ve `Kentten` alt başlıklarıyla tasnif ettiği öykülerinde aralarında ruhsal bir yakınlık bulunan köylü, kasabalı ve kentli kişileriyle yeni insan tipini anlatır. Modernleşmenin şekillendirdiği bu yeni tipler varoluş bunaltısının itkisiyle yalnız, iletişime kapalı, yabancılaşmış bireylerin ilk örneklerini oluşturur. Kendini gerçekleştiremeyen bu insan yığını köyde umutsuz, kasabada yalnız, kentte aylak olarak kimliksiz, cinsel yaşamda yetersiz, hayatta amaçsız, sınırları aşmaktan aciz edilgen bireyler olarak karşımıza çıkar.Yusuf Atılgan'ın öykülerinde kullandığı izlekler, güncelin içinde gizlenen imgelerin güftesidir. Öykülerine serpiştirdiği bireyin yalnızlığı, yabancılığı ya da kapalılığı aslında toplumun yalnızlığı, yabancılığı ya da kapalılığıdır. Açar Sözcükler: Kasaba, Köy, Kent, Yalnızlık, Yabancılaşma, Modernleşme, Birey, Toplum

One of the most powerful authors of modernism in Turkish literature, Yusuf Atılgan focuses upon the crises/agonies of existential issues of the human's struggle towards individuation in his stories. In his triologic works, namely village, town and city, he particularly presents the loneliness of characters, who are alienated to themselves and to society from political, cultural and economic perpectives through their own voices.In his stories subtitled as `From the Village`, `From the Town`, and `From the City`, Yusuf Atılgan narrates the new human types, who are spiritually related as they come from villages, towns and cities. These new types shaped by modernist values form the prototypes of lonely, discennected and alienated individuals due to existential problems. Those human masses, who cannot realize their wishes are presented as hopeless in villages, lonely in towns, wanderers in cities with no identity, inadequate in sexual life, aimless in their lives and unable to surpass the limits sets before them.The themes Yusuf Atılgan makes use of are the composition of images hidden in the daily routine. The loneliness, alienation or disconnectedness of the characters incorporated in the stories are, in fact, the loneliness, disconnectedness and alineation of the society.Key-words: Town, Village, City, Lonelines, Alienation, Modernisation, Individual, Society