Demir Özlü insan ve eser

Abstract

1950 kuşağı yazarlarından olan Demir Özlü, gerek edebi kişiliği gerek aydın kimliği ile Türk yazınının önde gelen isimleri arasında yer alır. Varoluşçu akımdan etkilenen ve ilk dönem eserlerinde esas itibariyle 'varolma sorununu' işleyen yazar, 1970 sonrası eserlerinde toplumsal olana yönelir. 1980 sonrası kaleme aldığı eserlerinde ise sürgün edebiyatının başarılı örneklerini verir. Sahip olduğu aydın bilinci ve topluma dönük tavrıyla sosyal ve kültürel problemleri irdeleyen Özlü; ekonomi, politika, toplum bilim gibi alanlarda da yazılar yazar. Çalışmamızda Türk edebiyatına roman, öykü, anlatı ve denemeleriyle katkıda bulunan ve eserleri aracılığıyla dünyayı, insanı ve varlığı anlamlandırma çabası içerisinde olan Demir Özlü; yaşamı, dünya görüşü, edebi kişiliği ve eserleri doğrultusunda incelenmiştir. Bu tezin amacı; Demir Özlü ve eserleri hakkında bütünsel bir çalışma yapmak; eserlerini ayrıntılı bir biçimde disiplinlerarası bir ilişkiyle incelemek, edebi eserlerinin çözümlenmesini sağlayarak alana ve Türk düşün dünyasına katkıda bulunmaktır.Üç bölümden oluşan çalışmanın birinci bölümünde, Demir Özlü'nün yaşamı, edebi kişiliği ve eserleri hakkında detaylı bilgilere yer verildi. Çalışmanın temelini oluşturan ikinci bölümde, Demir Özlü'nün roman, anlatı ve öyküleri içerdiği izlekler bağlamında göstergebilimsel yöntemle incelendi. Bölümde, roman teorisinin yanı sıra felsefe, psikoloji, sosyoloji gibi bilim dallarından da yararlanılarak disiplinler arası bir inceleme yapıldı. Çalışmanın üçüncü bölümünde Demir Özlü'nün roman, anlatı ve öyküleri roman tekniği bağlamında değerlendirilerek yapısal bir inceleme yapıldı. Demir Özlü'nün romancılığı ve eserleri ile ilgili genel çıkarımların yer aldığı sonuç bölümünden sonra hem yazarla hem de alanla ilgili kaynakçaya yer verildi.Anahtar Sözcükler: Demir Özlü, 1950 kuşağı, roman, öykü, varoluş, birey, sürgün

Demir Özlü who is one of the writers of the 1950 generation shares a place with the leading names of the Turkish literature by virtue of both his literary personality and intellectual identity. Influenced by the existentialist movement and addressing in essence 'the question of existence' in his early works, the author gravitates toward the societal aspects in his works after 1970. In his works composed after 1980, he provides successful examples of the literature on the issue of exile. Criticizing social and cultural problems with his intellectual awareness and society-oriented attitude, Özlü also writes in areas such as economy, politics and sociology. In this study, Demir Özlü who contributed to the Turkish Literature with his novels, stories, narratives and essays and endeavored to add meaning to the world, human being and existence through his works was analyzed as per his life, world view, literary personality and works. The objective of this study is to perform a holistic study on Demir Özlü and his literary works, to examine his works in detail via an interdisciplinary approach and to contribute to the field and Turkish thought world to a certain extent through the analysis of his literary works.In this study composed of three parts, the first part which had the characteristics of a 'monograph' provided information on Demir Özlü's life, literary personality and works. The second part which served as the backbone of the study analyzed Demir Özlü's novels, narratives and stories in the context of their themes through critical semiotic as the methodology. In this part, an interdisciplinary research was carried out by making use of not only novel theory but also other branches of science such as philosophy, psychology and sociology. In the third part of the study, a structural analysis was conducted alongside the assessment of Demir Özlü's novels, narratives and stories in terms of the novel writing technique. The conclusion part which contained general inferences about Demir Özlü's noveldom and literary works was followed by the bibliography on both the writer and the field.Key Words: Demir Özlü, 1950 generation, novel, story, existence, individual, exile