Gıda izlenebilirliğinde bilişim teknolojisinin kullanımı: Aydın ili zeytin ve incir işletmeleri üzerine bir uygulama

Abstract

Bilgi teknolojileri, tedarik zincirinin tüm süreçleri ve tüm elemanları için gerekduyulan bilgilerin kaydedilip saklanmasını ve ihtiyaç anında kullanılmasını sağlayansistemlerden oluşur. Bilgi teknolojileri kullanımı, işletmeye, gelecekte işletme içinde vedışında ortaya çıkabilecek olan risklerin azaltılması hatta engellenmesinde yardımcıolmaktadır.Gıda sektöründe kullanılan bilgi teknolojilerinden en önemlisi ürün izlenebilirliksistemleridir. İşletmeler bu sistemi kullanarak, hem tüketici sağlığına tehditoluşturabilecek olan unsurları ortadan kaldırırlar hem de tedarik zinciri üyeleri ile olanilişkilerini güçlendirip, tedarik zinciri aşamalarında oluşabilecek olan riskleri en azaindirirler.Bu çalışmada, gıda izlenebilirlik sistemleri kullanımının sağlayacağı faydalarıbelirlemek amacıyla, Aydın ilinde faaliyet gösteren zeytin ve incir işletmeleri ziyaretedilerek izlenebilirlik sistemleri hakkında bilgi edinilmiş ve gelecek çalışmalara katkısağlaması açısından önerilerde bulunulmuştur. Bu doğrultuda, işletmelere izlenebilirliksistemleri ile ilgili sorular sorularak anket çalışması yapılmıştır. Görüşülen işletmelerinürün izlenebilirlik sistemi olarak manuel sistemleri ve barkod sistemlerini kullandıklarıbelirlenmiştir. Ayrıca ürün izlenebilirlik sistemlerinin uygulanmasının masraflı olduğuve gereksiz görüldüğü fakat bu sistemlerin gıda güvenliği ve kalitesini desteklemesi,mevcut müşteriyi kaybetmemeyi sağlarken yeni müşterilerde kazandırması gibiişletmeye birçok fayda sağlayabileceği sonuçlarına ulaşılmıştır.

Information technologies consist of systems which help to record and protectinformation required for the whole supply chain processes and members and to providethis information when its needed. Information technologies help enterprizes to minimiseand also avoid risks appeared within enterprizes and their environment.Product traceability system is the most important information technology used infood sector. By using this system, enterprizes remove factors caused threats toconsumer' s health and also minimise risks, which have probability to occur in supplychain processes, by strengthen their relationships with the supply chain members.In this study, information was obtained about the traceability systems of theolive and fig enterprizes in the province of Aydin through the visits made in order todetermine the benefits of food traceability systems for enterprizes and some proposalswere given so as to contribute to future studies. Therefore, a questionnaire was appliedby asking some questions to enterprizes about their traceability systems. Its determinedthat manual systems and barkod systems are used by the enterprizes in the form of foodtraceability systems. Furthermore for the enterpizes, besides the application of foodtraceability systems are expensive and unnecessary, they have lots of benefits such assupporting the food safety and quality, gaining new customers without losing theexisting ones.