Şizofreni hastalarında olanzapin ve ketiapin kullanımının bazal metabolizma hızına etkisinin karşılaştırılması

Abstract

Şizofreni genç yaşta başlayan düşünce, duygu ve davranışlarda önemli bozulmalara yol açan, heterojenite gösteren ağır bir ruhsal bozukluktur. Antipsikotik tedavilerde yan etki olarak kilo alımı görülmektedir. Çalışmamızda olanzapin veya ketiapin kullanan şizofreni hastaları ile sağlıklı kontroller arasındaki bazal metabolik hızın karşılaştırılması amaçlanmıştır.Hastanemizin Psikiyatri servislerinde tedavi gören ve şizofreni tanısı konulmuş en az 3 ay süreyle olanzapin (n=20), ketiapin (n=20) kullanan hastalar ve ilaç kullanmayan sağlıklı kontroller (n=20) çalışmaya alındı. İstirahat metabolizma hızı bilgisayarlı oksijen karbondioksit analizörü ile indirek ölçüldü. Boy ve kilo ölçümlerinden vücut kütle endeksi hesaplandı. Olanzapin kullanan şizofreni hasta grubunda ortalama ilaç dozu 15.3±6.9 mg/gün ve ortalama kullanım süresi 9.4±13.9 ay iken ketiapin kullanan şizofreni hasta grubunda ortalama ilaç dozu 467.5±6.9 mg/gün ve ortalama kullanım süresi 9.9±14.5 ay idi. Olanzapin, ketiapin ve kontrol gruplarının ortalama yaş, vücut kütle endeksi, istirahat metabolizma hızları arasında anlamlı fark bulunmadı.Olanzapin ve ketiapin tedavisinde kilo alımı söz konusu ise bazal metabolizma hızı dışında diğer etkenler (ilaç-reseptör ya da ilaç-hormon etkileşimleri, iştah artması, günlük hareket azlığı, vb.) göz önünde bulundurulmalıdır. Olanzapin ve ketiapin tedavisi alanlarda bazal metabolik hızda anlamlı azalma olmamasının, diyet programları ve egzersiz gibi kilo almayı önleyecek yöntemlerin tedaviye kolaylıkla adapte edilmesine olanak tanıdığı kanısındayız.

Schizophrenia is a severe, early onset mental disorder which presents heterogeneity and leads to serious disruptions in thoughts, motions and behavior. One of the side effects of antipsychotic drugs is causing an increase in body weight. The aim of this study is to compare resting metabolic rates among patients with schizophrenia who used olanzapine or quetiapine versus healthy controls.Patients diagnosed as schizophrenia who got treatment with olanzapine (n=20) or quetiapine (n=20), and healthy controls (n=20) who did not use any drug were enrolled in this study. Resting metabolic rates were measured by computerized oxygen and carbon dioxide analyzer. Body mass index was calculated using tight and body weight. The mean dose used for olanzapine and quetiapine groups was 15.3±6.9 mg/day and 467.5±6.9 mg/day, and treatment duration was 9.4±13.9 month and 9.9±14.5 month, respectively. Mean age, body mass index and resting metabolic rate values were not significantly different among olanzapine and quetiapine versus control groups.We suggest that if patients with schizophrenia gained weight with olanzapine or quetiapine treatment, the other factors (interactivities between drug and receptor or drug and hormone, increase of appetite, less daily physical activity, etc.) except for resting metabolic rate might be considered in weight management. Our results also suggest that diet control programmes and exercise therapy which prevent gaining weight can be easily adapted to treatment since they did not significantly decrease resting metabolic rate in schizophrenic patients treated with olanzapine or quetiapine.