Büyük Menderes deltasindan avlanan kefal (Leuciscus cephalus) ve levreklerde (Perca fluviatilis) Cu, Zn ve Cd düzeylerinin belirlenmesi ve metallotiyonin ile ilişkisinin araştirilmasi

Abstract

Büyük Menderes Deltasından avlanan kefal (Leuciscus cephalus) ve levreklerde (Perca fluviatilis) Cu, Zn ve Cd düzeylerinin belirlenmesi ve metallotiyonin ile ilişkisinin araştırılması Çalışmamızda, Büyük Menderes Deltasından avlanan 15'şer adet kefal ve levreğin karaciğer ve kas doku örnekleri mikrodalga fırında çözünürleştirilmiş ve ICP-OES ile Cu, Zn ve Cd analizleri yapılmıştır. Balıkların karaciğer dokularındaki metallotiyonin düzeyleri ELISA yöntemi ile belirlenmiştir. Bu iki balığın yenilebilir kısımlarında (kas), karaciğere göre daha düşük metal düzeyleri tespit edilmiştir. Kefal karaciğerindeki ortalama ağır metal düzeyleri; bakır için 378,56±57,7 μg/kg, çinko için 527,60±91,46 μg/kg, kadmiyum için 9,13±0,94 μg/kg, levrek karaciğerindeki ağır metal düzeyleri ise; bakır için 3485,20±543,80 μg/kg, çinko için 550,10±71,59 μg/kg, kadmiyum için 8,22±1,21 μg/kg'dır. Kefal kasındaki ağır metal düzeyleri; bakır için 25,21±3,20 μg/kg, çinko için 101,83±14,76 μg/kg, kadmiyum için 6,07±0,90 μg/kg, levrek kasındaki ağır metal düzeyleri ise; bakır için 25,40±2,98 μg/kg çinko için 71,07±12,96 μg/kg, kadmiyum için 9,43±1,26 μg/kg'dır. Elde edilen sonuçlar; literatür verileri ve Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının açıklamış olduğu tolere edilebilir sınırlar göz önüne alınarak değerlendirildiğinde Büyük Menderes Deltasından avlan kefal ve levreklerde sağlık açısından tehlike oluşturacak bir ağır metal kontaminasyonun olmadığı anlaşılmıştır. Kefal karaciğerindeki metallotiyonin düzeyi 115,62±571,51 mg/kg, levrek karaciğerindeki metallotiyonin düzeyi 109,44±159,54 mg/kg'dır. Dokulardaki ağır metal ve metallotiyonin düzeyleri arasında istatistiksel olarak bir önemlilik olmadığı görülmüştür. Anahtar kelimeler: Kefal, levrek, Cu, Zn, Cd, Büyük Menderes, metallotiyonin

Determination of Cu, Zn and Cd concentrations of mullet (Leuciscus cephalus) and perchs (Perca fluviatilis) hunted in Büyük Menderes Delta and investigation of their relationship with metallothioneinIn our study, liver and muscle samples of 15 pieces mullet and perchs fish hunted from Büyük Menderes Delta were solubilised in the microwave and Cu, Zn, Cd analyzes were performed by ICP-OES. Metallothionein levels in fish liver tissues were determined by ELISA method. Lower metal levels were determined in the edible partes (muscle) of these two fishes in comparison to the liver. The average heavy metal concentrations in mullet liver were 378,56±57,7 μg/kg for Cu, 527,60±91,46 μg/kg for Zn and 9,13±0,94 μg/kg for Cd. On the other hand heavy metal concentrations in the perch liver were 3485,20±543,80 μg/kg for Cu, 550,10±71,59 μg/kg for Zn and 8,22±1,21 μg/kg for Cd. The average heavy metal concentrations in mullet muscle were 25,21±3,20 μg/kg for Cu, 101,83±14,76 μg/kg for Zn and 6,07±0,90 μg/kg for Cd. On the other hand heavy metal concentrations in the perch muscle were 25,40±2,98 μg/kg for Cu, 71,07±12,96 μg/kg for Zn and 9,43±1,26 μg/kg for Cd. Obtained results compared with the literature and the Turkish Food Health Organisation announced that there is no risk on the tolerable limits of the heavy metal contamination for mullet and perchs hunted from Büyük Menderes Delta. Metallothionein concentrations in the liver were 115,62±571,51 mg/kg and 109,44±159,54 mg/kg in mullet and perchs respectively. There was not a statistical significance between the levels of heavy metals and metallothionein concentrations in tissues. Keywords: Mullet, perch, Cu, Zn, Cd, Büyük Menderes, metallothionein