Yaşlılarda algılanan sosyal destek düzeyleri, sosyal ağ büyüklükleri ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişki ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma yaşlılarda algılanan sosyal destek düzeyleri, sosyal ağ büyüklükleri ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişkiyi ve etkileyen faktörleri belirlemek amacı ile yapılmış kesitsel tipte bir araştırmadır. Araştırmaya Konya'nın Ilgın ilçesinde yer alan 1 Nolu Fatih, 2 Nolu Camiatik, 3 Nolu, Argıthanı, Aşağıçiğil ve Yukarıçiğil Aile Sağlığı Merkezlerine Aralık 2016- Mart 2017 tarihleri arasında başvuran gelişigüzel örneklem tekniği ile seçilmiş 65 yaş ve üstü, gönüllü olan 369 birey dahil edilmiştir. Araştırmanın verileri Tanıtıcı Bilgi Formu, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, Sosyal Ağ Listesi ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği ile toplanmıştır. Toplanan veriler tanımlayıcı istatistiklerden sonra t-Testi, One-way Anova, Mann Whitney U testi, Kruskal Wallis testi ve Korelasyon testi ile analiz edilmiştir. Araştırmanın bulgularına göre; yaşlılarda algılanan sosyal destek ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasında pozitif yönde bir ilişki bulunmaktayken, sosyal ağ ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamaktadır. Bireylerin yaşları arttıkça algılanan sosyal destek düzeyleri ve sağlıklı yaşam biçimi davranışları azalmaktadır. Erkekler, evliler, çalışanlar, eşi ve çocukları ile birlikte yaşayanlar ve sağlıklarını 'iyi' olarak değerlendirenler diğer yaşlılara göre daha yüksek algılanan sosyal destek düzeyine ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarına sahiptir. Ayrıca evlilerin ve çalışanların sosyal ağı diğer yaşlılara göre daha geniştir.Sonuç olarak; yaşlılarda algılanan sosyal destek düzeyi arttıkça, sağlıklı yaşam biçimi davranışları da artmaktadır.

This research is a descriptive and cross-sectional study that aim determining the relationship between the perceived social support levels, the size of social network and healthy lifestyle behaviors and the affecting factors in the elderly people. 65 years and older 369 volunteer individuals were included in the survey by random sampling technique applied to 1 Nolu Fatih, 2 Nolu Camiatik, 3 Nolu, Argithani, Asagicigil and Yukaricigil Family Health Centers between December 2016 and March 2017 in Ilgin/Konya. The data collected by Introductory Information Form, Multidimensional Scale of Perceived Social Support, Social Network List, and Health-promoting Lifestyle Profile. The collected data were analyzed by descriptive statistics followed by t-Test, One-Way Anova, Mann Whitney U, Kruskall Wallis, and Correlation tests. According to the findings of the research, there is a positive relationship between perceived social support and healthy-promoting lifestyle behaviors but there is no statistical relationship between social network and healthy-promoting lifestyle behaviors. As individuals grow older, perceived levels of social support and healthy-promoting lifestyle behaviors decrease. Men, married individuals, employees, living with them spouses and children, and self-health is 'good' have higher level of perceived social support and healthy- promoting lifestyle behaviors than other elderly people. In addition, the social network of married individuals and employees is broader than other elderly people.As a result, as the level of social support perceived in the elderly increases, healthy lifestyle behaviors also increase.