Sıçanlarda östrus döneminin iskemi reperfüzyon ile uyarılan aritmiler üzerine etkisi

Abstract

Koroner arter tıkanıklığından kaynaklanan aritmiler hem kadınlarda hem de erkeklerde başlıca ani ölüm sebeplerinden birisidir. İskemi-reperfüzyon ile uyarılan ventriküler taşikardi ve fibrilasyon ani ölüme sebep olan aritmilerdir. Bu aritmilerin görülme oranları kadınlar ve erkekler arasında farklılıklar göstermektedir. Kadınlar kalp krizine karşı erkeklerden daha dayanıklıdır. Ancak kadınlarda görülen kardiyak koruyucu etki menopozdan sonra ortadan kalkmaktadır. Menopoz sonrası östrojen seviyesindeki azalma ve östrojenin iskemi-reperfüzyon aritmilerine karşı koruyucu etkisinin olduğunun bilinmesi yüzünden, kadınlardaki menopoz öncesi dönemde görülen kardiyak koruyucu etkinin östrojen seviyesinden kaynaklandığını düşünülmektedir. Ancak kadınlarda menstrüel siklus ve hayvanlarda östrus siklusunda östrojen seviyesinde dalgalanmalar olmaktadır. Östrus siklusunun fazları arasında, hasar sonrası kardiyak fonksiyonlarda farklılıklar olduğu gösterilmiştir. Bu nedenle bu çalışmada östrus siklusunun iskemi-reperfüzyon ile uyarılan aritmiler üzerine etkisi ve endojen östrojenin rolü araştırılmıştır. Bu çalışmada 6-7 aylık 28 adet Sprague Dawley cinsi sıçan kullanılmıştır. Östrus siklusunun fazları vajinal smeardaki hücreler gözlemlenerek belirlenmiştir. Hayvanların östrus fazlarına göre 4 grup oluşturuldu; proöstrus, östrus, metöstrus ve diöstrus. Sol koroner arterin ön inen dalı (LAD) tıkanarak 6 dakikalık iskemi ve arterin açılmasıyla 6 dakikalık reperfüzyon oluşturuldu. Elektrokardiyogram ve kan basıncı iskemi-reperfüzyon süresince kaydedildi. Reperfüzyonun ardından kan örnekleri alındı ve serum 17ß-Estradiol seviyeleri belirlendi. Tıkanmanın ardından tüm hayvanlarda kan basınçları azaldı ve ST segmentinde yükselme ya da çökme görüldü. Aritmi skorunda, aritmi oranlarında ve aritmi periyodunda gruplar arasında bir farklılık gözlemlenmedi. Proöstrus grubunda yüksek kan basıncı gözlemlendi ancak bu farklılık istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı. 6 dakikalık iskemi ve 6 dakikalık reperfüzyon süresince, östrus grubunun dakika kalp atım sayısının diğer gruplardan daha düşük olduğu gözlemlendi (P<0.05). 17ß-Estradiol seviyesi, proöstrus grubunda diğer gruplara göre daha yüksek bulundu (P<0.05). Sonuç olarak, bu çalışmada östrus siklusunun ve endojen östrojenin iskemi-reperfüzyon ile uyarılan aritmiler üzerine bir etkisi olmadığı gösterilmiştir, ancak östrus siklusu ve endojen östrojen iskemi-reperfüzyon süresince dakika kalp atım sayısı ve kan basıncını etkileyebilir.

Arrhythmia caused by coronary artery occlusion is a major cause of sudden death both in women and men. Ventricular tachycardia and fibrillation are lethal arrhythmias that may cause sudden death due to ischemia-reperfusion injury. The incidences of these arrhythmias show differences in women and men. There is a cardioprotective difference between women and men. Women are more resistant to heart attack than men. However the cardioprotective effect disappears after menopause in women. Since estrogen diminishes after menopause in women, and it is well known that the administration of estrogen have a cardioprotective effect against ischemia-reperfusion induced arrhythmias, it is thought that the cardioprotective effect in pre-menopausal women is caused by estrogen levels. However, the estrogen levels are fluctuating during menstrual cycle in women and during the estrous cycle in rats. It was shown that there is a difference between phases of estrous cycle in the maintaining of cardiac function after injury. That is why in the present study the effect of estrous cycle on ischemia-reperfusion induced arrhythmias and the role of endogenous estrogen were researched. In the present study 6-7 months old 28 female Sprague Dawley rats were used. The phases of estrous cycle were determined by the observation of the cells present in the vaginal smears. Four groups were created according to the phases of estrous cycle; proestrus, estrus, metestrus, diestrus. Left anterior descending coronary artery was occluded to create ischemia for 6 minutes, and the artery was released for reperfusion for 6 minutes. Electrocardiogram and blood pressure are recorded during ischemia and reperfusion. Blood samples were collected after reperfusion, and serum 17ß-Estradiol levels were determined. After occlusion, blood pressures decreased and ST segment elevation or depression were observed in all animals. There were no differences in arrhythmia score, the incidences of arrhythmias, and arrhythmic periods among the groups. Higher blood pressures were observed in proestrus group, however the difference was not statistically significant. Lower heart rates were observed in estrus group during 6 minutes of ischemia and 6 minutes of reperfusion (P<0.05). 17ß-Estradiol level of proestrus was found higher than the other groups (P<0.05). In conclusion, in the present study it was found that the estrous cycle and endogenous estrogen do not have an effect on ischemia-reperfusion induced arrhythmias, however they may have an effect on the heart rate and blood pressure during ischemia-reperfusion.