Synthesis and characterisation of the novel aza(thio) crown ethers carrying various heterocyclic scaffolds

Abstract

Bu çalışmanın içeriği esas olarak azot ve kükürt içeren çeşitli taç eterlerin sentezi ile ilgilidir. Çünkü bu bileşiklerin çoğunun metal iyonlarını bağlama kapasitesi oldukça yüksektir. Bu özelliklerinden dolayı farklı alanlarda yer bulurlar. Diğer taraftan, farmasötik kimya, organik, biyoorganik ve tıbbi kimyadaki öneminden dolayı beş üyeli heterohalkasal bileşikler 1,3¬–dipolar halkasal katılma tepkimelerinin önemli bir parçasıdır. Bu bakımdan biyolojik etkileri ve endüstriyel kullanımı bizi, daha önce yayınlanmamış olan 1,2,4-oksadiazol ve 1,2,3-triazol içeren makrohalkalı bileşikler sentezlemeye teşvik etti. Bu tezin sonuçları dört kısımda tartışıldı.Bu çalışmanın ilk kısmında benzotriaza taç eterin sentezine odaklandık ve sonra bu taç eter 3-p-fenilsubstitue-5-klorometil-1,2,4-oksadiazoller ile tepkimeye sokuldu. Dahası, 1,2,4-oksadiazol kısımlı dibenzodiaza taç eterler elde edildi. İkinci kısımda farklı aşamalarda yeni kloro/azido metil 1,2,4-oksadiazol taşıyan benzodiaza taç eterler sentezlendi. Buna ek olarak, satın alınan benzo-15-krovn-5 literatürdeki yayınlanmış prosedüre göre formillendi. Daha sonra formillenmiş bu taç eterden başlayarak, 6 farklı aşamada kloro/azido metil 1,2,4-oksadiazol taşıyan benzo taç eterler sentezlendi.Ücüncü aşamada asetilenik kısımlı azamakro halkanın, 5-azidomethyl-1,2,4-oksadiazoller ile 1,3–dipolar halkasal katılıması iki aşamada tamamlandı. İlk aşama, asetilenik kısım taşıyan yeni aza makrohalkalar içerir ve daha sonra bu dipolarofilik yeni moleküller p- fenilsubstitue 5-azidometil 1,2,4-oksadiazol ile halkasal katılmaya uğratıldı. Son olarak bu tezin bütün aşamalarına ek olarak yeni bir aza/tiya taç eter ve aldoksim ve nitril grupları taşıyan dibenzo taç eterler elde edildi.

The coverage of this study is basically related to the synthesis various crown ethers containing nitrogen and sulfur atoms. Because many of these compounds are highly effective extractants for metal ions. Due to this feature, they found application in different areas. On the other hand, five membered heterocyclic compounds are one of the important part of 1,3-dipolar cycloaddition chemistry due to their importance in pharmaceutical chemistry, organic and bioorganic medicinal chemistry. In this regards, the biological effects and industrial uses of these macrocyclic compounds have encouraged us to synthesize macrocyclic compounds with 1,2,4-oxadiazoles and 1,2,3-triazoles which are not previously reported. The outcomes of this study were discussed in four parts; In the first part of this work, we have focused on the synthesis of the benzotriazacrown ether and then it was reacted with the 3-p-phenylsubstituted- 5-chloromethyl-1,2,4-oxadiazoles. Moreover, dibenzodiazacrown carrying 1,2,4-oxadiazole moieties were obtained.In the second part, novel benzodiazacrown ethers carrying chloro/azido methyl 1,2,4-oxadiazoles were synthesized with different stages. In addition, commercially obtained benzo-15-crown-5 was formylated according to the published literature procedure. Then, starting from this formylated crown, chloro/azido-methyl 1,2,4-oxadiazoles bearing benzocrown ethers were obtained in six different sections.In the third section, 1,3-dipolar cycloadditions of the azamacrocycles carrying acetylenic side chain with 5-azidomethyl-1,2,4-oxadiazoles were accomplished in two protocols. First part contains the synthesis of the novel azamacrocycles carrying acetylenic side chain and then these dipolarophilic novel molecules have undergone cycloaddition with the different p-phenyl substituted 5-azidomethyl 1,2,4-oxadiazoles.Finally, in addition to all parts in this thesis, a novel azathiacrown and dibenzocrown ethers carrying aldoxime and nitrile groups were obtained.