Vakit Gazetesinde Millî Mücadele (16 mayıs 1919–20 kasım 1922)

Abstract

Vakit gazetesi ilk olarak 1875 yılında Filip Efendi tarafından yayınlanmıştır. 1884 yılına kadar yayınlarını sürdüren Vakit, 1884 ile 1917 tarihleri arasında yayınlanmamıştır. Vakit gazetesi, 22 Teşrin-i Evvel Ekim 1917'de Ahmed Emin Yalman ve Mehmet Asım Us tarafından tekrar yayın hayatına başlatılmıştır. İstanbul gazetelerinden olan Vakit, Millî Mücadele döneminde izlediği yayın politikası ile Millî Mücadele'yi desteklemiş, Mustafa Kemal Paşa'nın İstanbul'daki sesi olmuştur. Bu tez eserinin amacı, İstanbul'da hem işgal kuvvetlerinin hem de İstanbul Hükümeti'nin baskısı altında olan Vakit gazetesinde çıkan Millî Mücadele hakkındaki haberleri vermektir. Çalışmada Vakit gazetesinin 16 Mayıs 1919 (1335) - 20 Kasım 1922 (1338) tarihleri arasında neşredilen nüshalarında çıkan Millî Mücadele hakkındaki haberler, yazılar, antlaşmalar, telgraflar, tebliğler ve tamimler yer almaktadır. 16 Mayıs 1919 tarihi, İzmir'in işgal haberinin ilk defa Vakit'te yer aldığı tarih, 20 Kasım 1922 tarihi ise Lozan Konferansı için murahhas heyetimizin Lozan'a ulaştığı tarihtir. Çalışmada, konunun daha iyi anlaşılabilmesi için ilgili haber ve yazılar belli başlıklar atında toplanmış, bölümlerle ilgili haber ve yazılara geçmeden önce konu hakkında kısa bilgiler verilmiştir. Ayrıca her bölümün sonunda bu haber ve yazıların Vakit gazetesinde hangi tarihlerde ve nasıl yer aldıkları hakkında kısa bir değerlendirme yapılmıştır.Tez eserimiz, Giriş kısmını takiben dokuz bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın Giriş kısmında kısaca Basın Tarihi ve Türkiye'de Basın, `Birinci Bölümde` Vakit gazetesinin yayın hayatına başlaması, yayın politikası ile gazetenin sahibi ve Başyazarı Ahmed Emin Yalman'ın hayatı ve gazeteciliği incelenmiştir. Çalışmanın diğer bölümleri ise şu başlıklar altında kaydedilmiştir: Mondros Mütarekesi Sonrası Anadolu'nun İşgali, Paris Barış Konferansı, Teşkilât-ı Milliye, Erzurum ve Sivas Kongreleri ile Mustafa Kemal Paşa Hakkındaki Haber ve Yazılar, San Remo Konferansı ve Sevr Antlaşması, Milli Mücadele Cepheleri, Londra Konferansı, Lozan Konferansı Öncesi Gelişmeler ve Saltanatın Kaldırılması Hakkındaki Haber ve Yazılar. Eserin son bölümünde ise 10 Ocak 1922'de Vakit gazetesinde yayınlanan Mustafa Kemal Paşa'nın bizzat kendisinin Ahmed Emin Yalman'a anlattığı `Tarihçe-i Hayatı` yer almaktadır.

The Vakit gazette was first published by Filip Efendi in 1875. The publication continued until 1884, so it wasn't printed between 1884 and 1917. The Vakit gazette started its publication life again with the attempts of Ahmed Emin Yalman and Mehmet Asım Us in 22 October 1917. As one of the Istanbul's gazettes; The Vakit, during the Turkish National Struggle, with the publication policies it followed, supported the struggle and became the voice of Mustafa Kemal Pasha in Istanbul. The aim of this work is to show the news of the Vakit gazette about the Turkish National Struggle when the gazette was under pressure both by the occupation forces and the Istanbul Government. This study is compilation of the news, letters, elegrams; pacts, advices which were published by the Vakit gazete between 16 May 1919 (1335) and 20 November 1922 (1338). In other words all the news and articles about the occupation of Izmir and until the previous time of the Lausanne Conference form this study. The related news and articles are divided under specific titles to be understood with ease. A rundown is given before starting the news and the articles about the parts. And also after each chapter a short evaluation, about how and when exactly the news was published in the Vakit gazette, is made.We have planned our study as nine chapters. In the first chapter, we take the press and the short history of the press on board. In the second chapter, we have investigated the Vakit's starting of publication life, its publication policies and a short biography of the owner and the head writer of the gazette. In the other chapters, our titles are like: The Invasion Of Anatolia After Mondros Amicable Agreement, Paris Peace Conference, Teşkilat-ı Milliye Organisation; Erzurum And Sivas Congresses, The News About M. Kemal Pasha, San Remo Conference And Sevr Agreement; The National Struggle Fronts, London Conference; The Developments Before The Lausanne Conference And The Removal Of The Sultanate. And finally in the last chapter: The Life Story Of Mustafa Kemal Pasha That Was Said Personally by Mustafa Kemal Pasha To Ahmed Emin Yalman and that was published in the Vakit gazette in 10 November 1922.