Aynılık-farklılık üzerine görsel çözümlemeler

Abstract

Bu çalışma Gazi Güzel Sanatlar Enstitüsü Resim Anasanat Dalı'nda (GGSER) yapılmıştır. Kimlik kavramı, insanın var olduğu süreçte yerini her zaman korumuştur. Bireysel ve kolektif kimliğin dönüşümü gelenekselden başlayarak modern ve postmodern dönemlerde ele alınmıştır. Farklı disiplinlerle ilişkilendirilerek sanatın hemen hemen her alanında `aynılık ve farklılık` kavramları yapısal olarak yer edinmiştir.Tarih boyunca bireysellik ve kolektif bilinç, toplumsal yapılanmayla hep var olmuştur. Sanat tarihinde bu kavramlar sürekli bir dönüşüm içindedir. Bireysel ve kolektif kimliğin resimde gösterimi, onun aynılıklarını ve farklılıklarını belirgin hale getirir. Bu aynılıklar süreci bireyin diğerleriyle benzer/ aynı/ özdeş kavramlarıyla ilişkilendirilir. Farklılık süreci ise diğerlerinden ayrı olmasını, ötekiliği vurgular. Aynılık ve farklık kavram ikilisinin ortaya çıkardığı yansımalar, yapılan uygulamalarla, kişisel anlatım dilinin tematik, düşünsel ve biçimsel yönlerini vurgular nitelikte öne çıkarmıştır. Sanatçıların çalışmalarında ele aldıkları bu kavram ikilisinin, tarihsel süreçteki varlığıyla eş zamanlılığı olması sanatın ve toplumsal olayların birbirinden etkilendiğini gösterir. `Aynılık- Farklılık Üzerine Görsel Çözümlemeler` isimli araştırmada kimliğin, sanat gündeminde hiç eksik olmayan ve gelecekte de geçerliliğini koruyacak bir kavram olabileceğini söylemek olasıdır. Bu kavramın özellikleri doğrultusunda ortaya çıkan yapıtlarla ilişkilendirmeler ve uygulamalar çalışmanın temelini oluşturmaktadır. Bu araştırmada konunun daha anlaşılır olması için; farklı disiplinlerde kimlik, özdeşlik, bireysel ve kolektif kimlik yapılan tanımlardandır. Yapılan araştırmada, literatür taraması ve aynılık- farklılık kavram ikilisi kapsamında ortaya çıkan sanat tarihsel süreçteki çalışmaların incelenmesiyle konu desteklenemeye çalışılmıştır. Bu tezin amacı; görsel sanatlarda, özellikle de resim, video ve fotoğraf sanatlarından örneklendirdiğimiz çalışmalarda, aynılık- farklılık kavramlarının yer alışını tarihsel perspektif içerisinde kısa biçimde açıklamak, kavramın disiplinler arasındaki değişimine değinmek, örnekler üzerinden konuyu incelemek ve tez çalışması sürecinde yapılan işleri bu çerçevede konumlandırmaktır.Anahtar Kelimeler : Aynılık, farklılık, kimlik,bireysel ve kolektif kimlik, özdeşlik

This study has been conducted in Gazi Faculty of Fine Arts, Art Painting Department (GGSER). The notion of identity has always held its own since the emergence of man. Starting from conventional, the transformation of individual and collective identity has been discussed in modern and post-modern periods. By being associated with various disciplines, `uniformity and variety` notions are structurally included in almost every field of art.Throughout history, individual and collective consciousness has always existed with social structuring. In the history of art, these notions are in a constant transformation. Presentation of individual and collective identity on art, makes its uniformities and varieties distinct. These uniformity processes associate the individuals with others, with the help of notions such as similar/identical/exact. Variety process, on the other hand, emphasizes the notion of being different and otherness. In performed applications, reflections which the Uniformity and variety notion duo has surfaced, highlighted thematic, intellectual and figural aspects of emphasized individual expressive language. Synchronization of this notion duo, which the artists discuss in their work, with its existence in historic process demonstrate that art and social events affect each other. In the study, named `Visual Analysis Regarding Uniformity – Variety`, it can be stated that identity is a notion that never loses its importance and will preserve its validity in the future in art agenda. In the studies that emerge in line with the characteristics of this notion, bindings and applications underlie the study. In order to make the subject more clear, identity, consubstantiality, individual and collective identity are among the descriptions. In the conducted study, the topic is supported by literature search and analysing art historic process that emerge in the context of uniformity and variety. The purpose of this thesis; in visual arts, especially works that are exemplified from painting, video and photography arts, is to encapsulate the existence of uniformity-variety notions from the perspective of history, discussing the transformation of the notion among the disciplines, analyse the subject with the help of examples and position the works performed in the context of the thesis in this outline.Key Word : Uniformity, variety, identity, individual and collective identity,consubstantiality.