Güncel sanat pratiklerinde bir bağlam olarak `Persona`

Abstract

Günümüz toplumunda her geçen gün insanların kendilerini topluma göre şekillendirmeye çalışması, kendilerinden götürdüklerinin farkına varmaması ve günümüz sanatında da bu durumun nasıl şekil aldığını anlamak, tartışmak ve örneklemek amacıyla Güncel Sanat Pratiklerinde Bir Bağlam Olarak `Persona` ifadesi tez kapsamında oluşturulmaya çalışıldı. Bu tezde kavramsal olarak merkezde personanın nesnel ve tinsel olarak kişinin özne olma sürecindeki etkileri ve psikolojik açıdan sanatla olan ilişkisi araştırılarak, küresel düzenin baskısı altında sanatçıların çalışmalarına yansıyan etkileri belirtilmektedir. Bazı sanatçıların eserleriyle olan ilişkisinde ve sanatçıda bıraktığı etkiler üzerinde durulmaktadır. Buna istinaden ele aldığım maskelerimi izleyici ile birleştirilip bir bütünlük oluşturmayı amaçladım. Çalışmalarımda yer alan maskelerin farklı kompozisyonlarda bireylerle buluşması, kişiyi hem farklı kimliklerle karşı karşıya getirirken hem de kişinin kendi kimliğindeki parçalanmaları izleyiciye apaçık yansıtılmaktadır. Çalışmalarım ve kişi arasında dışarıdan içeri doğru bir etkileşim söz konusu olmaktadır. Kimliğin oluşma sürecinde yani kişinin özne olma sürecini kazanmasında sadece bireysel bir süreç değil, toplumun da etkili olduğu bir süreç söz konusu olmaktadır. Bu doğrultuda öncelikle, persona kavramının tez bağlamındaki anlamı tanımlanmaktadır. Günümüz sanatında da persona kavramının etkileri altında sanatçının kendisini ifade edebilmesi, öznel kimliğini kaybetmeden yaşatabilmesine değinilmektedir. Referans noktası olarak günümüz sanatında yer alan sanatçıların sosyal maske karşısında sergilediği çalışmalar örnek olarak işlenmektedir. Tezdeki sanatsal uygulamalarda ise öncelikle içsel-dışsal bir bakış ve kimlik ilişkisi içinde yapılmış maskeler yer almaktadır. İnteraktif bu çalışmada süreç, izleyicinin gerçek kimliği ile melezleşmekte olan sosyal kimlik ilişkisi içerisinde ilerlemektedir. Sonuç olarak `persona` kavramının psikolojik açıdan oluşum süreci ve sanat ortamında da bu durum sanatçılar ve çalışma üzerinden betimlenmeye çalışılmaktadır. Bu tez kapsamında, günümüz sanatında bazı sanatçılar incelenmektedir. Böylece günümüz sanatı bağlamında `persona`nın insanlarda oluşturduğu karmaşık yapı yansıtılmaya çalışılmaktadır.

In the scope of this very thesis, it has been put forward to perceive, discuss and exemplify how the idea of `persona` has constituted itself as a coherence to Current Art Applications in which people attempt to frame themself in accordance with the society, not being aware of what they have been depriving of each passing day. This thesis conceptually reflects the research on `persona` in the centre and how it objectively and spiritualy proceeds to become a subject through pyschological effects and relations to Art itself as well as indicates the works of artists which are eventually affected under the pressure of Global Order. It may easily be perceived that a certain number of artists explicitly associate their contemporary work of art with the effects made on themself. In this regard, this thesis is hereby to bond and put together the links, forming a wholeness between viewers and the masks having been tackled by me. After those masks -which I have studied on- encounter with individuals in different compositions, they not only end up with involving them with different identities but also break their own identities apart. On the basis of my research, there has been a neat formation between personas from the outside in. The process of composition of the identity which is the very process of becoming a subject out of a person, is not only an individual phase but also a phase which the society directly plays a significant role on. In this direction, primarily, the concept of persona has been defined whilst being mentioned about sustaining the subjective identity without losing the essence of it and the artists' expressing themself under the influence of the concept `persona` in Today's Art. As a Reference, the works of artists in current art which are taken part against the social masks are set as examples hereby. In the artistic applications, on the other hand , of this thesis, internal- external view and the masks which are built on identical coherence have been brought foward. The process within this interractive work moves along with the relation between the viewer's social identity and his real identity which is being hybridised by the former. Consequently, the concept of persona and its pyschological formation process have been attempted to be stated both on artists and their works of art. In the set of this thesis, some certain artists are particularly studied. Thus, the labyrinthical concept of persona on individuals is aimed to be projected through today's art.