Vakıflar Genel Müdürlüğü arşivinde bulunan İzzet Mehmet Paşa Vakfına ait yazma eserlerin bozulma durumlarının tespiti ve koruma önerileri

Abstract

Araştırma konusu olarak, Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivinde bulunan İzzet Mehmet Paşa Vakfı'na Ait Yazma Eserlerin bozulma durumlarının tespiti ve koruma önerileri ele alınmıştır. Vakıf koleksiyonunda bulunan 396 yazma eserden örneklem olarak seçilmiş 195 eser üzerinde belgeleme çalışmaları yapılarak bozulmalar tespit edilmiştir. Yazma eserler üzerinde görsel inceleme yapılmış, korunma ve bozulma durumları hakkında bilgi toplanmıştır. Her bir yazma eser için cilt ve metin özellikleri ile bozulma durumlarını gösteren durum tespit formları oluşturulmuştur. Eserlerin fotoğrafları çekilerek, bozulma durumları belgelenmiş ve formlara işlenmiştir. Belgeleme yöntemi ile kayıt altına alınan bozulma türleri eserlere uygulanacak önleyici/pasif ve aktif koruma ihtiyacını belirlemek için kullanılmıştır. Yazma eserler içerisinden seçilen örnek bir eserde koruma ve onarım yöntemlerine yer verilmiştir. Çevresel faktörler (sıcaklık ve bağıl nem) ve buna bağlı bozulmaların tespiti için veri toplanmış, canlı böcek varlığının tespiti için izleme çalışmalarına yer verilerek çözüm önerileri ortaya konmuştur. Tez kapsamında söz konusu yazma eserlerin bozulma durumları tespit edilerek, koruma önerilerine yer verilmiştir. Bu araştırma ile birlikte ele alınan yazma eserler koleksiyon için planlanan önleyici koruma ve onarım çalışmalarına bilgi sağlaması açısından önem taşımaktadır.

As the research subject, determination of the deterioration status for the manuscripts belonging to İzzet Mehmet Paşa Foundation located at the archive of the General Directorate for Foundations and preservation proposals have been scrutinized. Deteriorations have been identified through documentation studies on a sample of 195 pieces among 396 manuscripts at the collection of foundation. Visual inspection has been conducted on the manuscripts, collecting information on their preservation and deterioration status. Identification forms indicating the binding and text properties as well as deterioration state have been prepared for each manuscript. By taking photos of the pieces, their deterioration states have been documented and entered into the forms. Deterioration types that are recorded through documentation method have been employed to specify the requirement for preventive/passive and active preservation to be applied to the pieces. Preservation and restoration methods have been accounted for a sample piece chosen among the manuscripts. Measurements have been conducted for the determination of environmental factors (temperature and relative humidity) and associated deteriorations, solution suggestions have been set forth by providing monitoring studies for identification of alive insects. As the conclusion of the thesis, after determining the deterioration status of the manuscripts, preservation recommendations have been provided. The manuscripts scrutinized in this research are considered to be important in terms of providing clarifications for future preventive preservation and restoration studies.