Keçiören Belediyesi Etnografya Müzesinde bulunan Türk işi işlemeli uçkur ve peşkirlerin incelenmesi ve yeni tasarımlara uygulanması

Abstract

Bu çalışmada, Keçiören Belediyesi Etnografya Müzesinde bulunan ve araştırma kapsamına alınan 50 adet Türk işi işlemeli uçkur ve peşkir örneklerinin envanter bilgileri doğrultusunda; tür, boyut, gereç, teknik, renk, bezeme konuları ve kompozisyon özellikleri incelenerek analiz sonuçlarına göre değerlendirmeleri ve yorumları yapılmıştır. Desen çizimleri bilgi formunda yer almış ve yeni tasarım örnekleri ortaya konulmuştur. Türk işi işlemeli 42 adet uçkur ve 8 adet peşkir araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Ürün boyutlarının kullanım amacına ve türüne göre değiştiği görülmüştür. Ürün türünün en fazla uçkur olduğu ve zemininde bürümcük kumaş, bez ayağı örgüsü tekniği ile krem renginin kullanıldığı tespit edilmiştir. İşlemede çoğunlukla sim ve yassı tel, teknik olarak sarma, gözeme ve düz pesent ile altın ve gümüş renginin kullanıldığı görülmüştür. Kenar temizlemede ise ipek iplik, iğne oyası tekniği ile krem rengi uygulanmıştır. Ürünlerde en fazla bitkisel bezeme kullanıldığı, işlemelerde düzgün sıralamalı, kenar suyunda ise bağlantılı sıralamalarla oluşan kompozisyonun uygulandığı görülmüştür. Ürün örneklerinin teknik, renk, motif vb. özelliklerinden yararlanılarak yeni tasarım örnekleri ortaya çıkarılmıştır.

In the current study, the type, size, tool, technique, colour and decoration features and composition information of 50 Turkish-work embroidered drawstring and hand towel samples which were included in the scope of the research in The Ethnography Museum of Keçiören Municipality were investigated, evaluated depending on the analysis results and commented. Design drawings were given in the information form and new design samples were set forth. Turkish-work embroidered 42 drawstrings and 8 hand towels comprised the sampling of the study. It was found that the sizes of the product varied depending on the purpose of use and their types. It was also determined that the highest number of the type of product was drawstrings and that crape was used as the ground clothe and crème colour was used with the techniques of plain-weave. Mostly, tinsel and flat wire were used in embroidery and as technique, rolling, darning and plain pesent with golden and silver colours. In border cleaning, silk thread was applied with needle lace techniques in crème colour. It was found that mostly plant decoration was used, smooth sorting was applied in embroidery and the compositions formed with linked sorting in edging. New design samples were released with the help of such technical, colour, motive etc. feature of the products.