Kırklareli il merkezi kaba zurna icrâ üslubunun tespiti ve tahlili

Abstract

Türk Müzik Kültürü içerisinde en yüksek zümreden halkın en çekirdek tabakasına kadar kabul gören zurna sazının tarihsel süreç içerisindeki yolculuğu, kültürel yaşantı içerisindeki yeri, icrâ edildiği bölgeler ve o bölgelerde yer alan şehirlerin sanatsal kültürel değerleri ile bütünleştiği bilinmektedir. Türkiye coğrafyasının kültürel zenginliği dikkate alındığında, Trakya bölgesi içerisinde yer alan Kırklareli il merkezi, gerek kaba zurna icrâcılarının niceliği, gerek kaba zurna icrâ niteliği bakımından önemli bir icrâ merkezi olarak değerlendirilir. Bu çalışma, Kırklareli il merkezi bünyesinde icrâ edilen kaba zurnanın yöresel üslubunu tahlil etme amacı üzerine hazırlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma yönteminden ve alan araştırması modelinden yararlanılmıştır. Verilerin elde edilmesinde kaynak tarama, doküman inceleme ve görüşme tekniklerine başvurulmuştur. Kırklareli il merkezinde yaşayan kaba zurna icrâcıları çalışmanın evrenini, evren içerisinden seçilen beş kaba zurna icrâcısı da (Yusuf Ihnalı, Hüseyin Ihnalı, Birol Usul, Naci Peri ve Vedat İlan) çalışmanın örneklemini oluşturmaktadır. Kırklareli il merkezine düzenlenen bilimsel seyahatler doğrultusunda beş kaba zurna icrâcısı ile birebir görüşmeler yapılmış, icrâcıların yöredeki kaba zurna icrâ üslubuna ait görüşleri, taksim icrâları ve usûllü eser icrâları kayıt altına alınmıştır. Kayıtlar tahlil edilerek kaba zurnanın bu yöredeki icrâ üslubuna dair bulgular elde edilmiş ve yorumlanmıştır. Bu doğrultuda; Kırklareli il merkezi kaba zurna icrâsında vibratosuz bir üfleme tekniğinin benimsendiği, kullanılan kamış türünün ve kullanım şeklinin icrâ niteliğini belirleyen önemli bir icrâ unsuru olduğu, Türk müziği icrâ geleneğine uygun olarak gerçekleştirilen icrâ teknikleri içerisinden süsleme tekniklerinin icrâlarda yoğun düzeyde kullanıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Sonuçlar doğrultusunda, kaba zurnanın icra ortamlarının çoğaltılarak genç kuşaklar tarafından benimsenmesi ve yaşatılması adına devlet kurumları tarafından gerekli çalışmaların planlanması önerilmektedir.

It is known that Zurna, an instrument that is accepted from the highest level to the core level of the people in Turkish Music Culture, is integrated with the artistic cultural values of the regions and cities in which these performances are performed considering the journey in the historical process and its place in the cultural life. Considering the cultural richness of Turkey, Kırklareli province center, located in Thrace region, is seen as an important performance center in terms of both the quantity of kaba zurna performers and performance quality. This study was prepared in order to analyze the regional style of the kaba zurna performed in Kırklareli province center. Qualitative research method and field research model were used in the study. In order to obtain data, source scanning, document review and interview techniques were used. Thick zurna performers living in Kırklareli province center constitute the universe of the study, and five kaba zurna performers (Yusuf Ihnalı, Hüseyin Ihnalı, Birol Usul, Naci Peri and Vedat İlan) selected from the universe constitute the sample of the study. In line with the scientific trips organized in the Kırklareli province center, one-to-one interviews were conducted with five kaba zurna performers, and the views of the performers regarding the kaba zurna performance style in the region, the taksim performances and regular work performances were recorded. Analyzing the recordings, the findings on the performance style of the kaba zurna in this region were obtained and interpreted. In this direction, it was revealed that a blowing technique without vibratos was adopted in the kaba zurna performance in Kırklareli province, the reed type and usage method used was an important performance element determining the performance quality, decoration techniques are used extensively in the performance techniques performed in accordance with the tradition of Turkish music performance. In line with the results, it has been suggested that the necessary studies should be planned by the state institutions in order to increase the performance environments of kaba zurna to ensure that it is adopted by younger generations.