Ankara Etnografya Müzesinde bulunan kemer tokalarının incelenmesi

Abstract

Tarih boyunca insanoğlu kendini ifade etme biçimi olarak 'sanatı' kullanmıştır. Zengin bir kültürel birikime sahip olan el sanatları, eski örnekleri tanıma ve yorumlama olanağı verir. Bu birikimlerden biri yaşayan takı sanatıdır. Bu araştırma ile Ankara Etnografya Müzesinde bulunan kemer tokaları incelenmiş ve bu alanda eksikliği hissedilen bir belge hazırlanmıştır. Araştırma konusu olarak `Ankara Etnografya Müzesinde Bulunan Kemer Tokaları` ele alınmıştır. Müzede, kemer tokaları üzerinde gözlem ve inceleme yapılarak malzeme ve teknik özelliğinin ön plana çıktığı 40 adet kemer tokasının fotoğrafı çekilmiş ve bu tokaların müzeye geliş tarihi, müzeye geliş şekli, müzedeki yeri, boyutları, ağırlık, ham maddesi, kuyumculuk tekniği, bezeme konuları (bitkisel, geometrik, sembolik) ve bugünkü durumu incelenmiştir. Hazırlanan bilgi formlarında bu özellikler belirtilerek kemer tokalarının çizimi yapılmıştır. Altın, gümüş, pirinç ve bakır gibi madenlerden yapılan kemer tokalarının; delik işi, telkâri, mıhlama, mine, kabartma, granülasyon, kaplama, döküm, çalma-kazıma ve savat teknikleri ile süslemesi yapılmıştır. Sonuç olarak araştırmada Türk giyiminin önemli bir tamamlayıcısı olan kemer tokalarının; ham madde, teknik özellikleri açısından incelenmesi, belgelenmesi ve konuyla ilgilenen kişilere kaynak oluşturması açısından önem taşımaktadır.

The human race used `art` as a means of self expression throughout the history. Having a rich cultural accretion, the handicrafts provide with the opportunity for knowing and commenting on the old samples. One of these accretions is the art of the living jewelry. With the help of this study, the samples of the belt buckles in the museum of Etnography-Ankara were analysed and a document which is felt as a deficiency was prepared. As the subject of the study, `the belt buckles in the museum of Etnografya, Ankara` were dealt with. In the museum, 40 photos of the belt buckles of which equipment and technical quality comes into prominence by observing and analyzing were taken and the arrival date of these buckles to the museum, the sizes of them,the weight, the raw material of them, the technical used for jewellery, the subjects of decoration (botanical, geometrical and symbolic) and the qualities of their today's situation were studied. The drawing of the belt buckles were done by indicating these features in the information forms. The belt buckles made of the mines like gold, silver, brass and copper were decorated by the technics like hole work, filigree, transfixing, glaze, embossing, granulation, covering, moulding, scraping and niello. As a result, in the research, the analysing fort he features like raw material, the technical anddocumentation of the belt buckles which is an essetial complement of Turkish clothing is important for the people dealing with the subject in the aspect of being a resource.