Yok olma riski altındaki taşınmaz kültür varlıklarının korunma yöntemleri

Abstract

Günümüzde tüm insanlığın ortak değeri olarak kabul edilen taşınmaz kültür varlığı, geçmiş ve bugün arasındaki güçlü mekânsal ve zamansal bilgi kaynağıdır. Ne var ki taşınmaz kültür varlıkları ülkemizde ve dünyada, günümüzde olduğu kadar tarih süreci boyunca da ne yazık ki deprem, toprak kayması, sel gibi doğa kaynaklı faktörlerin, büyük otoyollar, demiryolları, baraj yapımı gibi ulusal düzeyde önemli bayındırlık projelerinin, kentlerde yol açma veya genişletme, yeni meydan ve kıyı düzenlemeleri gibi imar uygulamalarının ve savaş, silahlı çatışma, Vandalizm, gibi insan kaynaklı faktörlerin etkisiyle hasar görebilmekte ve mevcut yerlerinde korunması zorlaşabilmekte; hatta imkânsızlaşarak gelecek kuşaklara aktarılarak korunabilmeleri ancak yeni bir konuma taşınması gibi zorunlu müdahalelerle mümkün olabilmektedir.Bu nedenle Türkiye'deki yok olma tehdidi altındaki taşınmaz kültür varlıklarının yerinde korunma problemleri ve taşıma yöntemlerinin belirlenmesi bu çalışmanın amacını oluşturmuştur.Bu doğrultuda seçilen çalışmayla, taşınmaz kültür varlıklarının kurtarılması için gerçekleştirilen koruma projesi örnekleri ele alınmış; uygulanma hedefi, tekniği, yöntemleri, malzeme seçimi ve başarı düzeyleri incelenmiş, çağdaş koruma ilkelerinin belirlendiği uluslararası tüzük ve yönetmeliklerde yer alan hükümler doğrultusunda değerlendirilmiş; bu sayede yerinde koruma ve taşıma yöntemlerinin aydınlatılmasına katkı sağlanması amaç edinilmiştir.

The unremovable cultural asset, which is known as the common value of all humanity today, is a strong source of spatial and temporal information between past and present. At the same time, unremovable cultural assets in our country and in the world, as well as throughout the history, due to factors such as earthquakes, landslides, floods, main highways, such as the construction of dams at the national level of major public works projects, urban roads, new square and damages and damage to existing sites might be damaged by the effects of zoning practices such as coastal arrangements and human factors such as war, armed conflict, vandalism; they can only be protected by making it impossible, but only through forced interventions such as moving to a new location.Because of this, the determination of the protection problems of the unremovable cultural assets and removable methods is the main subject on this thesis.With this study, the conservation projects for the recovery of unremovable cultural asset were discussed; application aim, methods, technic, material selection and success levels are examined, and this all project evaluated as for that provisions in international regulations and regulations specifying contemporary protection principles. Thus, it is aimed to contribute to the illumination of on-site protection and transportation methods.