Koroner baypas olan olgularda lipid, lipoprotein ve apolipoproteinlerinin risk faktörü olarak dağılımı ve etkileri

Abstract

ÖZET: Bu çalışmada Eylül 1994 - Temmuz 1995 tarihleri arasında Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalında ameliyat edilen 37 olguda (23 erkek-14 kadın) ve 20 kontrol grubu olguda kan total kolesterol, trigliserid, HDL, LDL, Apo Al ve Apo B düzeylerinin koroner arter hastalığı gelişimindeki öncü rolü, hastalanan damar sayısı ve ateroskleroz yaygınlığı, baypas yapılan koroner arterlerin çapı ile olan ilişkileri incelenmiştir. Her iki cinstede, trigliserid ve LDL değerleri ile koroner arter hastalığı arasında ilişki saptanamazken, erkek olgularda kolesterol düzeyi ve Apo B düzeyleri kontrol grubuna oranla yüksek bulunmuştur. Ayrıca yine erkek olgularda HDL ve Apo Al/Apo B düzeyleri kontrol grubuna göre düşük olarak bulunmuş ve erkeklerde koroner arter hastalığının anlamlı prediktörü olduktan düşünülmüştür. Kadın olgularda koroner arter hastalığının prediktörü olarak herhangi bir parametre ile anlamlı ilişki saptanamazken, koroner stenozun yaygınlığı ile Apo B düzeyleri arasında doğru, Apo Al düzeyleri arasında ters orantılı bir ilişki vardı. Kadm olgularda Apo B değeri yüksek olan olgularda hastalanan koroner arter sayısının da yüksek olduğu saptandı. Erkek olgularda baypas yapılan koroner arter çapının Apo Al düzeyleri ile doğru orantılı olarak arttığı saptandı. Sonuç olarak, bu çalışmaya göre erkek olgularda total kolesterol, HDL, Apo Al/Apo B ve Apo B düzeyleri koroner arter hastalığının belirleyicileridirler. Kadm olgularda koroner stenozun yaygınlığı Apo Al ve Apo B, hastalanan koroner arter sayısı da Apo B düzeyleri ile ilişkili bulunmuştur. Erkek olgularda da Apo Al düzeyleri baypas yapılan koroner arter çapının belirleyicisi olduğu izlenimini vermiştir.