Akciğer kanserinde kemoterapinin pulmoner epitelyal geçirgenliğe etkisinin incelenmesinde Tc-99m DTPA inhalasyon sintigrafisi

Abstract

ÖZET Bu çalışma kemoterapi rejiminin zaten akciğer fonksiyonları bozuk olan bu hastalarda akciğer fonksiyonlarını ek olarak bozup bozmadığını araştırmak amacıyla akciğer epitelyal permeabilitesinin ölçülmesinde sensitif bir metod olan Tc-99m DTPA klirens hızındaki farka 1 kür kemoterapiden önce ve sonra bakarak kemoterapi rejiminin akciğerler üzerindeki sitotoksik etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. 1 7 akciğer kanserli hasta (1 7 erkek; yaş ortalaması: 60 ±9 yıl) çalışmaya dahil edilmiştir. 13 hastada küçük hücreli dışı, 4 hastada küçük hücreli akciğer kanseri mevcuttu. Hastalara 5ml serum fizyolojik içinde 40 mCiTc-99m DTPA, submikronik boyutta partikül üreten Ventiscan Biodex III nebulizör ile 1 0-1 2 L7dk hava akım hızıyla 3 dakika süreyle, supin pozisyonda inhale ettirildi. Jnhalasyonu takiben akciğerlerden posteriordan GE XC/T Gama Kamera, düşük enerjili genel amaçlı kolimatör kullanılarak, 1 dakikalık 30 adet görüntü 64 x64 matrix ve 1 zoom'da alındı. Kantitatif değerlendirme için her iki akciğerin perifer (P) ve santral (S) bölgelerine ilgi alanları çizilerek zaman/aktivite eğrileri elde edildi. Bu eğrilere teknesyum bozulması için düzeltme uygulandı ve lineer fit yerleştirildi. Eğrilerin ilk 7 dakikası alveolokapiller membran klirensini yansıtan aktivitenin yarılanma süresini hesaplamada kullanıldı (T1/2). Penetrasyon indeksi (Pl) birinci dakika görüntüsünden akciğerlerdeki periferik sayımın total sayıma oranı olarak hesaplandı. Sonuçlar tabloda özetlenmiştir. 33Kemoterapi Öncesi Kemoterapi Sonrası P değeri PeriferIkT1/2(dk) 42 + 19 56 + 34.005<p<.01 Santral T1/2 (dk) 112 + 94 160 + 121.005<p<.01 Pl(%) 44 + 14 45 + 15 anlamsız FEV,(%) 51+18 51+18 anlamsız FVC (%) 58 + 20 58 + 19 anlamsız FEV,/FVC (%) 88 + 15 89 + 21 anlamsız Tablo : Tüm grupta periferik ve santral ilgi alanlarında kemoterapi öncesi ve sonrası radyoaerosolün dakika cinsinden yarılanma süresi, penetrasyon indeksi ve % tahmini FEV,, FVC ve FEV/FVC değerleri. Sonuç olarak bir kür kemoterapiden sonra radyoaerosolün hem periferik hem de santral klirens hızı yavaşlamış olarak bulunmuştur. Küçük hücreli ve küçük hücreli dışı akciğer kanserli, iyi ve kötü periferik penetrasyonlu hasta gruplarında periferik klirens hızı yavaşlamıştır. Radyoaerosolün periferik klirens hızının belirlenmesinde düşük penetrasyon nedeniyle alveoler klirensin yanısıra mukosiliyer klirens de rol oynamaktadır. Bulgular, mukosiliyer klirens hızındaki yavaşlamanın akciğer kanseri tedavisinde kullanılan kemoterapötik ajanların silya fonksiyonu ve/veya mukus yapısını bozuyor olmasına bağlı olduğunu düşündürmektedir. Radyoaerosol akciğer inhalasyon görüntülemesi kemoterapinin pulmoner epitel ve mukosiliyer fonksiyon üzerine olan toksik etkilerini klinik belirtiler oluşmadan önce erken dönemde saptamada kullanılabilir. Bu sayede zaten akciğer kanserli ve kemoterapiye bağlı immunsupresyon riski olan hastalarda akciğer enfeksiyonu gelişimi ve akciğer toksisitesi klinik belirtiler oluşmadan önce anlaşılabilir ve gerekli önlemler alınabilir. 34